Reusachtige keizersmantel

Paul Bohre

5 september 2023 .

Bijzonder nieuws over een prachtige vlinder die het de laatste jaren opvallend goed doet, en inmiddels op meerdere plekken in Nederland veel gezien wordt: de reusachtige keizersmantel. Een magnifiek mooie vlinder die zich pas sinds 2015 officieel weer voortplant in Nederland!

Sinds acht jaar wonen we nu in de omgeving van Bergen, Noord-Holland. Geregeld struin ik alleen of samen met mijn vrouw door de duinen en over het strand. Zo maakten we alweer twee jaar geleden een keer een lange fietstocht tot ver in de zuidelijke PWN-duinen onder Castricum. Ik had al vaker gehoord dat hier de keizersmantel in de zomer vliegt. Een fraai oranje gekleurde vlinder met een spanwijdte van bijna 10 centimeter. En dat is best bijzonder te noemen, want tot 2005 kwam deze vlinder niet in de duinen voor. Deze vlinder was officieel sinds 1980 verdwenen uit Nederland.

Keizersmantels
Het mannetje (achtergrond) herken je aan de lange dikke geurstrepen op de vleugels. Foto: Paul Böhre

Pittige fietstocht

Op Waarneming.nl had ik tevoren de tijden gecheckt waarop de vlinders de dagen ervoor zijn gespot. Rond 9.30 uur komen we aan in het gebied en stappen op de fiets. We maken vandaag voor het eerst een fietstocht door het gebied van Castricum met als einddoel het strand bij Wijk aan Zee. Er staat toch nog een pittig windje uit het zuidwesten dus het is wel even flink doorpezen, vooral door het open duingebied aan de westkant. Vanuit Wijk aan Zee koersen we door het meer beboste gedeelte weer terug. Ineens flapt er een enorme oranje vlinder over het fietspad: bingo! Een keizersmantel landt even later op boerenwormkruid en warmt meteen zijn prachtige oranje vleugels op in de zon. Wat een magnifiek mooie vlinder! Maar al snel vliegt hij naar boven om hoog in een struik zich verder op te warmen. Het zonnetje komt nu aardig door.

Reusachtige keizersmantel
De ondervleugels van de keizersmantel vertonen een zilveren en groenige glans. Foto: Paul Böhre

Reusachtige keizersmantel

Even verderop langs het fietspad vinden we een lekker bankje om te lunchen met een mooi vennetje erbij. Overal vliegen heidelibellen rond. Voorzichtig probeer ik wat mooie foto’s van ze te maken. Ondertussen vliegen er om de meter blauwvleugelsprinkhanen voor mijn voeten uit. Wel dertig, bizar veel voor zo’n zeldzame soort. Dan ineens roept mijn vrouw: “Daar, nog een keizersmantel.” Hij landt vlak voor me en spreidt even zijn reusachtige en fraai oranje gekleurde vleugels voor mijn neus uit. “Klik”, zegt mijn camera. Ik heb hem mooi op de plaat!

Fijnstippenpatroon

De bovenvleugels zijn ongelooflijk mooi getekend, met een paar lengtestrepen en een fijn stippenpatroon. Hoe kan zo iets moois toch bestaan, en zomaar om je heen vliegen. Als hij de enorme vleugels sluit, verschijnt er zowel een zilveren als groene gloed over de schubben. Echt prachtig. Als ik verder loop, zie ik er zomaar nog twee fladderen. Op een gegeven moment zelfs even samen met een wat donkerder getint vrouwtje. Even paren ze met elkaar. Meteen al in de eerste tien minuten speelt dit moois zich af voor mijn neus. Ik ben de koning te rijk. Of is het vandaag de keizer?

Keizersmantel
Deze zomer werden op veel plekken meerdere keizersmantel gezien. Foto: Paul Böhre

50 Keizersmantels bij elkaar!

Afgelopen zomer, twee jaar verder, zag ik ineens een waarneming van meer dan 50 (!) keizersmantels nog dichter bij huis, in duinen net onder Bergen aan Zee. Op een zonnige ochtend toog ik naar de plek: een braamstruweel, midden in het bos. Tot mij eigen verbazing stond ik daar opeens te kijken naar zeker 25 rondflappende reuzenvlinders, alsof ik in een vlindertuin was aanbelandt. Bizar. Op een post op Instagram kreeg in veel reactie van mensen die ook veel keizersmantels hadden gezien die week, waaronder dertig in Meijendel bij Den Haag. In dit overzicht zie je waar de keizersmantels inmiddels al gezien zijn: vooral in de duinen, Achterhoek en Zuid-Limburg. Een prachtige aanwinst voor vlinderminnend Nederland!

Foto bovenaan: mannetje keizersmantel. Foto: Paul Böhre

Wat je leest in Roots november:

  • November + treevember: aanpoten!
  • Successtory: de oehoe
  • Herfstwandelen in het spoor van de Hierdense Beek (+ routekaart)
  • Natuurommetje bij Zuidlaren
  • De mooiste lezersfoto’s van eekhoorns
  • Film ‘Het wilde België’: in gesprek met de maker
  • 11x pretty in pink, van zoutmeer tot roze dolfijn

En nog veel meer. Bestel deze Roots snel – binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Nieuws