Close Up Photographer of the Year (CUPOTY) 2022: de winnaars

Marloes Blom

15 januari 2023 .

CUPOTY 2022

Van prachtige natuurfoto’s krijgen we nooit genoeg. De jaarlijkse Close Up Photographer of the Year wedstrijd (afgekort CUPOTY) levert gegarandeerd indrukwekkende macrofoto’s van dieren en planten. Zo ook die van 2022. Roots selecteerde uit de vele winnaars en finalisten van CUPOTY 2022 enkele favorieten.

Close Up Photographer of the Year 2022

De winnaar, en dus Close Up Photographer of the Year 2022, is Samantha Stephens uit Canada. Met een beeld waarvan je in eerste instantie wellicht denkt: ‘Wáár kijk ik precies naar?’ Het wordt duidelijk in Samantha’s uitleg.

“Trompetbekerplanten (Sarracenia purpurea) zijn vleesetende planten, daardoor kunnen ze overleven in voedselarme (moeras)gebieden. Er is hier geen rijke grond, alleen een drijvende laag mos (Sphagnum). In plaats van voedingsstoffen op te nemen via hun wortels, vangt deze plant zijn prooi in zijn belvormige bladeren: trompetbekers. Doorgaans zijn de prooien ongewervelden (zoals motten en vliegen). Onlangs ontdekten onderzoekers van het Algonquin Wildlife Research Station echter een verrassend nieuw item op het menu van deze plant: jonge gevlekte salamanders (Ambystoma maculatum).

Op de dag dat ik deze foto maakte, volgde ik onderzoekers op hun dagelijkse ronde langs de planten. De trompetbekers bevatten doorgaans slechts één salamander per keer; soms vangen ze meer dieren tegelijk. Deze ene keer zag ik een trompetbeker met twee salamanders in hetzelfde stadium van ontbinding: drijvende aan het oppervlak van de vloeistof in de plant. Ik wist dat het een speciaal moment was. De volgende dag waren beide salamanders gezonken naar de bodem van de beker.”

De winnende foto van CUPOTY 2022: twee salamanders, gevangen door een vleesetende plant.
Foto: © Samantha Stephens | cupoty.com
Camera & instellingen
Canon EOS 5D Mk III, Laowa 15mm f/4 macro, 1/100, ISO1250 / Accessoires: hoofdlamp / Nabewerking: basis aanpassingen in Lightroom

Insecten

Wat de andere winnende foto’s en net-niet winnende foto’s betreft zijn we, zoals zo vaak, onder de indruk van de macrofoto’s van insecten.

Fotograaf Anirban Dutta uit India werd winnaar met de foto ‘Indringers’.

“Voordat de moesson begint ieder jaar, zwermen sommige soorten termieten bij elkaar in de late middag en vroege avond. Dit gedrag staat bekend als huwelijksvlucht. Op een dag was ik getuige hiervan vlakbij een benzinepomp in de stad Cooch Behar, India. Er waren duizenden termieten die werden gelokt door het krachtige straatlicht, en een zwarte drongo. Deze vogels doken zo’n twintig minuten lang door de termieten zwermen heen, al etende. Ik maakte foto’s met verschillende sluitertijden tijdens deze gebeurtenis, die ik nooit ieder had gezien.”

Fotograaf Anirban Dutta uit India werd winnaar in de categorie Insecten met de foto ‘Indringers’.  
Foto: © Anirban Dutta | cupoty.com
Camera & instellingen
Nikon D500, NIKKOR 200-500mm F/5.6, 1/5, f/32, ISO800 / Accessores: Tripod / Nabewerking: basis aanpsasingen in Photoshop

Ook een prachtige foto maakte Rory Wills uit Canada. Hij eindigde in deze categorie bij de finalisten met zijn foto ‘Moordenaar in de lucht’.

“Na een dag hard werken, maakte ik een kleine zomerwandeling in de voorsteden van Guelph, Ontario. Mijn camera had ik bij me want ik zocht naar interessante insecten. Ik was extatisch dat ik op deze scene stuitte op een begroeid hek aan de rand van mijn buurt. Dit is een kleine roofvlieg, met een kleine kever als prooi.

Roofvliegen zijn ongelooflijke jagers, ze zijn gewapend met een scherpe proboscis, een verlammend gif, grote facetogen om prooien mee te localiseren, en vleugels om mee door de lucht te manoeuvreren. Ik stond versteld van het vermogen van deze kleine vlieg om dwars door het harde beschermende dekschild van de kever te steken.

Deze vliegen zijn doorgaans nogal snel. De combinatie van het schemerlicht en een smakelijk maaltje maakte echter dat ik deze scene toch kon vastleggen. Mijn macrolens maakt dat de vlieg er immens groot uit ziet, maar hij was slechts zo’n 10 mm groot. Deze foto bewijst maar weer eens hoe ongelooflijk de biodiversiteit van geleedpotigen kan zijn. Op een plek waar je het ’t minst verwacht: een begroeid hek, in een buitenwijk van een stad.”

Met deze foto haalde de fotograaf de finale in de categorie Insecten.
Foto: © Rory Wills | cupoty.com
Camera & instellingen
Olympus EM1 Mark II, Olympus Zuiko 60mm f2.8, 1/50, f/5.6, ISO400 / Accessores: Godox V350 Fliser, Cygnustech Lichtdiffuser, Raynox DCR250 Magnifier / Nabewerking: dit is een gestackd beeld van 35 foto’s, verwerkt in Helicon Focus Pro. Basis aanpassingen in Lightroom

Een andere finalist in deze categorie is Rai Bharati uit India, met de foto ‘Een zeldzaam moment in de natuur’.

“Op zaterdagnachten kom ik vaak bij elkaar met een groep vrienden om macrofoto’s te maken. Maar deze nacht, 19 maart, wilde ik bijen fotograferen in een park in Singapore. Ik wist niet of ik er goed aan deed om in mijn eentje naar een andere plek te gaan. Toen ik er aankwam, zocht ik naar bijen en kon ze niet vinden. Ik was teleurgesteld, maar zag toen opeens een netvleugelige. Toen ik dichtbij kwam, zag ik dat ze eitjes legde. Ik hield m’n opwinding in bedwang, hield mijn adem in en begon meteen te fotograferen. Ik slaagde erin vier foto’s te maken.

Dit slimme insect heeft een briljante manier bedacht om zijn nakomelingen te beschermen. Het geeft een zijde-achtige draad vrij die vastzit aan iets, en trekt dat zijde in een stengeltje die meteen solide is. Het eitje wordt gehecht aan het uiteinde van dat stengeltje, zodat het buiten bereik is van passerende insecten. Het insect zorgt er ook nog eens voor dat er voldoende ruimte zit tussen de eitjes. Op die manier kan een uitgekomen larve zich niet meteen tegoed doen aan een niet uitgekomen eitje.”

Ook met deze foto werd een finaleplek bemachtigd in de categorie Insecten.
Foto:  © Rai Bharati | cupoty.com
Camera & instellingen
Olympus EM1 Mark II, Olympus Zuiko 60mm f2.8, 1/250, f/18, ISO200 / Accessoires: Handheld, flitsdiffuser /
Nabewerking: basisaanpassingen in Lightroom en Topaz Denoise

Onder water

Pietro Cremone uit Italië won met deze foto de derde prijs in de categorie Onder water.

“’s Nachts komen er veel planktonische dieren omhoog uit de diepzee, zodat je die fantastische wezens kunt fotograferen. Dit is de larve van een octopus (Wonderpus photogenicus). Ik maakte de foto terwijl ik op ruim 90 meter van de oppervlakte dreef in Anilao, de Filippijnen, in complete duisternis.”

Lees & bekijk ook: De prachtige dekenoctopus is weer gezien (en gefilmd)

Pietro Cremone uit Italië won met deze foto de derde prijs in de categorie Onder water. Foto: © Pietro Cremone | cupoty.com
Camera & instellingen
Nikon D850, Nikon 60mm macro, 1/250, f/20, ISO500 / Accessoires: onderwater camerabehuizing & flitslampen / Nabewerking: basisaanpassingen in Photoshop

Vlinders & libellen

Uday Hegde uit India won de tweede plek in de categorie Vlinders en libellen, met deze foto ‘Atlasvlinder’. 

“Deze mooie atlasvlinder (Attacus atlas) zag ik tijdens mijn dagelijkse wandeling in onze betelnoot plantage in Sirsi, India. Onze plantage is omringd door een bos en veel kikkers, slangen, insecten en vlinders schuilen er. Ik wilde de vlinder laten zien in zijn eigen leefomgeving, dus ik besloot deze foto te maken met een wide-angle macrolens. Ik positioneerde de camera, tripod en flitser zodanig dat de vlinder er niet door verstoord zou raken. Toen ik tevreden was over de opstelling maakte ik de foto’s.”

Lees ook: Zo ontsnappen nachtvlinders aan vleermuizen

Met deze foto haalde de maker de tweede prijs in CUPOTY 2022. Foto: © Uday Hegde | cupoty.com
Camera & instellingen
Canon EOS 5D Mark IV, Laowa 15mm f/4 1:1 Macro, 1/160, f/11, ISO200 / Accessoires: Godox trigger om de flitser te bedienen / Nabewerking: basisaanpassingen in Photoshop, beetje gecropt

Een finalist in deze categorie is Emmanuel Graindépice uit Frankrijk.

“Een viervlek op een frisse ochtend in een natte lente weide  in Hauts-de-France. Haar vleugels waren bedekt met dauw terwijl ze geduldig wachtte tot de zon haar opwarmde en ze kon wegvliegen. Ik nam deze foto met tegenlicht, temidden van bloemen.”

Lees ook: De libel in 7 wonderlijke weetjes

Met deze foto haalde de maker de finale in de categorie Libellen en juffers. Foto: © Emmanuel Graindépice | cupoty.com
Camera & instellingen
Canon EOS 6D Mark II, Irix 150mm f/2.8 Macro, 1/320, f/4, ISO400 / Nabewerking: basisaanpassingen in Lightroom

Ongewervelden

Finalist in deze categorie was Tin Yuen Tsang, met de foto ‘teveel Red Bull’.

“Terwijl ik met mijn camera zoekende was in de suikerrietvelden in Munduk (Bali), zag ik deze interessant ogende cicade met gigantische vleugels. Ik ging ervan uit dat mijn aanwezigheid hem zou wegjagen, maar gelukkig zat hij stil genoeg om een goede foto te maken.”

Finalist in de categorie Ongewervelden. Foto: © Tin Yuen Tsang | cupoty.com
Camera & instellingen
Nikon D7500, NIKKOR AF-S MICRO 105 mm, 1:2.8G ED, 1/200, f/10, ISO 100 / Accessoires: SB-500 flitser, DIY diffuser / Nabewerking: basis aanpassingen in Lightroom, gecropt

Andere finalist in deze categorie is Rafael Steinlesberger uit Oostenrijk met de foto ‘lach naar het vogeltje’.

“Ik kon dit jonge vrouwtje blauwe breedscheenjuffer (Platycnemis pennipes) fotograferen tijdens mijn eerste nachtelijke wandeling in het lokale nationale park van Wenen, Donauauen, vroeg in juni 2022. Het doel was om libellen en juffers te vinden. Die zijn ’s nachts aanzienlijk makkelijker te fotograferen omdat het dan afkoelt: ze kunnen dan niet meer wegvliegen. Dit was het enige exemplaar van de Odonate familie die ik die nacht kon vastleggen op camera. Ik zag ‘m terwijl ie op wat bladeren op de grond zat, nauwelijks bewegend. Ik plukte een kleurrijke bloem van een plant (Euphorbia) zodat ik die mooie tinten als achtergrond had.

Om een meer gedetailleerd beeld te krijgen, ging ik op de grond liggen zodat ik kon focus stacken. Het bleek later een van mijn favoriete foto’s ooit te zijn. De lage hoek geeft haar zoveel expressie: het gevoel van een charismatische lach en een relaxte houding. Alle respect voor haar dat ze die ‘grijns’ vasthield, ook al had ze helaas kennelijk een achterpoot verloren.”

Met deze haarscherpe foto van een juffer haalde de maker de finale van CUPOTY 2022. Foto: © Rafael Steinlesberger | cupoty.com
Camera & instellingen
Olympus EM1 MkIII, Olympus 60mm, 1/40, f/4, ISO250 / Accessoires: Godox v350 flitser met de Cygnustech diffuser / Nabewerking: Stacked in Helicon Focus, basis aanpassingen in Lightroom, Topaz DeNoise AI.

Micro

Winnaar in de categorie Micro is Marek Miś uit Polen.

“Ik nam een stukje van een rode alg (Batrachospermum) uit een smalle rivier in Wigry National Park, Polen. Het heeft natuurlijke schoonheid, maar oogt niet zo mooi met felle verlichting. Doordat ik gepolariseerd licht combineerde met andere technieken lukte het me toch een kleurrijke en interessante foto te maken.”

De winnende foto in de categorie Micro. Foto: © Marek Miś | cupoty.com
Camera & instellingen
Pentax K-1, Olympus 4x S-plan Apo, 1/5, ISO100 / Accessoires: Olympus BH-2 microscoop/ Nabewerking: basisaanpassingen en panorama stitching in Photoshop. Helion Focus om de diepte te vergroten.

Twee jonge bijna winnaars

Tot slot twee prachtige foto’s van jonge fotografen in de categorie Jong: Luca Lorenz uit Duitsland en Dirk Hoogenstein uit, jawel, Nederland. Beiden haalden ze een finaleplek in deze categorie.

Luca over zijn foto van een ijsvogel:
“Sinds ik fotografeer zijn ijsvogels mijn favoriete vogels: ik kijk altijd of ik er één zie. Op een dag zag ik eindelijk een meer waar ik ze kon fotograferen. Ik bestudeerde de ijsvogel dagen lang: zo wist ik precies waar hij zou landen en waar hij viste. Toen ik eenmaal zijn lievelingsplekje om te vissen wist, zette ik mijn camouflagetent op in ondiep water. Mijn benen waren nat terwijl ik wachtte. Na veel ochtenden bij het meer, had ik eindelijk geluk. Hij maakte vlak voor me zijn vleugels schoon spreidde ze, terwijl het licht en de omstandigheden goed waren. Ik had een enorm leuke tijd met deze ijsvogel!”

Lees ook: IJsvogels haten ijs & Zo vind je zelf een ijsvogel

Deze mooie foto van een ijsvogel bezorgde de maker een finaleplek bij CUPOTY 2022.
Foto: © Luca Lorenz | cupoty.com
Camera & instellingen
Nikon Z6, Nikkor 200-500mm, 1/1600, f/5.6, ISO10000 / Accessoires: Feisol Tripod, camouflage tent / Nabewerking: basisaanpassingen in Lightroom, gecropt

Dirk Hoogenstein over zijn foto:
“Ik zag deze groene schildwantsen uit hun eitjes komen in onze voortuin. Het was spectaculair om dat te zien in onze kleine tuin in Utrecht. Natuur is overal!”

Met deze spectaculaire foto van groene schildwantsen haalde de maker de finale in de categorie Jong.
Foto: © Dirk Hoogenstein | cupoty.com
Camera & instellingen
Canon 5D lll, Canon MP-E 65mm, 1/200, f/16, ISO800 / Accessoires: Canon ringflitser / Nabewerking: basisaanpassingen in Lightroom, gecropt

Meer foto’s zien van CUPOTY 2022? Alle foto’s van de winnaars en finalisten zie je op cupoty.com.

Meer fotografie

Foto bovenaan: Emmanuel Graindépice / CUPOTY 2022


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Natuurfotografie