In de serie “Uitgelicht” bespreekt een natuurfotograaf zijn of haar (recent gemaakte) foto. Deze keer vertelt Roots fotoblogger Bjorn van Lieshout over het fotograferen met een dubbele belichting.
“Soms moet je iets nieuws proberen. Doe je dat niet dan blijf je altijd maar dezelfde dingen fotograferen op dezelfde manier. Hoe mooi je foto’s ook zijn, je staat stil. En iedere natuurfotograaf wil toch vooruit?
Met die gedachte in mijn hoofd heb ik me tijdens mijn vakantie bezig gehouden met een mini-project. Ik wilde mezelf namelijk wel eens bezig houden met dubbele belichting om er achter te komen wat ik er mee kon doen in mijn macrofotografie. En de vakantie is een mooi moment om daarmee te oefenen.
Aanvankelijk bestond het project voornamelijk uit klungelen met de camera. Ik had geen idee hoe de camera de twee foto’s over elkaar heen legt en hoe ik daarop invloed kan uitoefenen. Maar gaandeweg begon ik het toch een beetje te begrijpen. Uiteindelijk lukte het me zelfs om een dubbele belichtingsfoto vooruit te bedenken en de instellingen zo aan te passen dat ik het gewenste resultaat ook inderdaad terugzag op het scherm.
Sprookjes maken
Met dubbele belichting kun je veel kanten op. Ik heb tijdens mijn vakantie een klein deel van die mogelijkheden onderzocht. Enkelen daarvan spraken mij wel aan. Vooral het combineren van een gewone foto met een onscherpe foto van het bladerdak gaf een effect dat mij meteen aansprak. Het gaf mij het idee van een doorkijkje in een sprookjeswereld. Niet alleen door de bokeh-achtige cirkels, maar ook door de kleurzweem. Ik had het idee dat ik hier wel meer mee kon doen.
Oefenen met dubbele belichting in het Speulderbos
Paddenstoel op twee manieren
Fast forward naar een paar weken later. De vakantie is weer voorbij. Het heeft inmiddels een aantal keer flink geregend, wat betekent dat ik in een plaatselijk bosje kan gaan zoeken naar paddenstoelen. Het bosje is niet veel groter dan twee voetbalvelden maar het is één van twee plaatsen in Nederland waar de geelbruine sapsteel voorkomt. Het is een onooglijke, kleine paddenstoel die eigenlijk vooral interessant is vanwege zijn zeldzaamheid.
Een standaard enkelvoudige belichting van de Geelbruine Sapsteel geeft een registratieve foto
Gelukkig staan ze er volop, in verschillende stadia van ontwikkeling. Ik maak diverse foto’s van mooie groepjes. Toch ben ik niet tevreden, het zijn allemaal maar simpele registraties (foto hierboven). Er zit geen foto bij die er voor mij echt uitspringt. Dan denk ik weer terug aan mijn vakantie en schakel over naar meervoudige belichting. Hiermee lukt het me om een foto te maken die meer is dan een registratie.
De instellingen
Voor de eerste belichting ben ik uitgegaan van een gewone, goed belichte registratie van de paddenstoelen. Ik heb het diafragma ingesteld op f/7.1 voor een redelijke scherptediepte en een belichtingscompensatie van +0,7 stop. Aangezien mijn camera stevig op de grond lag was de sluitertijd van ondergeschikt belang.
Na het maken van de eerste belichting moest ik de instellingen aanpassen voor de tweede belichting. Het belangrijkste is daarbij de belichtingscompensatie. Als je de camera de twee beelden over elkaar heen laat leggen maakt hij een foto waarbij de lichtste delen van de beide originele foto’s naar voren komen. Omdat ik niet wilde dat de tweede foto zou gaan overheersen heb ik de belichtingscompensatie ingesteld op -3,7 stops. Vervolgens heb ik de camera omhoog gericht naar het bladerdek. Ik zocht een gedeelte met enkele lichte plekken en stelde nu juist niet scherp, waardoor je de wazige cirkels krijgt.
Het resultaat is een foto van de paddenstoelen, met daaroverheen de groene waas van het bladerdek en de wazige lichtvlekken.”
Dezelfde paddenstoel maar nu met dubbelbelichting
De tips van Bjorn
• Neem af en toe de tijd om jezelf een nieuwe techniek aan te leren. Dit helpt niet alleen om betere foto’s te maken, maar je leert ook je camera beter kennen. Verwacht niet dat je alles direct onder de knie hebt, maar blijf oefenen en leren, dan lukt het uiteindelijk wel.
• Het gebruiken van meervoudige belichting is een prachtige manier om creatieve natuurfoto’s te maken. Je kan deze techniek op veel verschillende manieren gebruiken om telkens weer andere effecten te bereiken.
• Kopieer niet alleen de foto’s van anderen, maar probeer ook te bedenken hoe je met die nieuwe technieken iets kan maken wat helemaal bij jou past.
Kijk hier voor nog meer Uitgelichte foto’s
Wil je meer foto’s zien die Bjorn van Lieshout maakte tijdens zijn vakantie in het Speulderbos, kijk dan op zijn website
