Gespot en gefotografeerd in de Eempolder: de Europese patrijs

René Alblas

26 maart 2021 .

Een bijzondere ervaring voor vogelfotograaf Kevin van den Hoven. Hij ontmoette de Europese patrijs niet ver van zijn huis in Amersfoort. Hij vertelt…

“Het extreme koufront met echt winterse buien van eerder dit jaar lijken alweer ver achter ons.De voorspellingen van lage temperaturen, sneeuw en ijs geven veel natuurfotografen de nodige gezonde spanning. Ik zelf kan ook niet wachten om stevig ingepakt in warme kleding de voordeur te verlaten op weg naar een nieuw avontuur. Eerder die week ben ik getipt door een natuurliefhebber dat er een kleine groep Europese patrijzen is gespot in een poldergebied bij de Eempolder van de provincie Utrecht. Het gaat om een haan en een tweetal hennen. Goed nieuws dus voor het voortbestaan van deze prachtige inheemse soort.

Rode lijst soort

De Europese patrijs (Perdix perdix), een echte akkervogel van cultuur-agrarisch landschap die zich goed thuis voelt in een kruidenrijk gebied. De aantallen van deze prachtige soort nemen spijtig genoeg in een rap tempo af en mede hierdoor staan zij op de Rode lijst! Dat ik deze patrijzen inmiddels kan spotten op een aantal kilometers vanaf de binnenstad van Amersfoort is zowel ironisch als uniek te noemen.

Alle zintuigen moeten op scherp staan om deze goed gecamoufleerde vogels te zien

Uitstekende camouflage

Tijdens die winterse week ben ik veel in de buurt van deze schitterende grondvogels geweest. Op het moment dat ik deze patrijzenfamilie voor het eerst spot moet ik echt wel even al mijn zintuigen prikkelen omdat zij een uitstekende camouflage bezitten. De schitterend getekende bruine schutkleur maakt ze ondanks de verse sneeuw bijna onzichtbaar. Pas wanneer het haantje zijn veren uitdost merk ik het groepje van drie op in de luwte van een laag houtwalletje van uitgedroogd riet en opgereden graspollen.

Mooi natuurmoment

In een dieper gelegen tractorspoor en beschut uit de ijzige wind rust het stel heerlijk uit, in de toch wel aangename zonnestralen op deze koude winterse dag. Ik maak voorzichtig wat eerste foto’s en geniet vooral van dit mooie natuurmoment. Mijn ervaring is dat de echt mooie vogelfoto’s vaak volgen wanneer je langer blijft op een specifieke plek. Ik neem de omgeving goed in mij op en besluit deze patrijzen de komende de dagen te gaan volgen.

Koukleumen

Het stuk grond waar ik ze heb gezien is wat lastig benaderbaar maar er is flinke vorst voorspeld en er ligt een kleine sloot. Dit biedt nieuwe kansen voor later en maakt het fotograferen van vogels vanuit een bijzonder laag perspectief mogelijk. Daarnaast blijkt deze sloot ook uitermate geschikt om zonder verstoring bij dit drietal te verblijven en hen optimaal te kunnen fotograferen. Mede hierdoor blijven de Europese patrijzen hun natuurlijke gedrag tonen en merken zij mijn aanwezigheid nauwelijks op. Op een laat moment op dag drie besluit de groep zelfs het slootje over te steken waar ik dan al uren lig te koukleumen. GE-WEL-DIG om ze van dichtbij te zien foerageren aan de slootkant op zoek naar de laatste graanresten onder de verse sneeuw.

Techniek

Voor deze fotoreeks van de Europese patrijs heb ik het diafragma flink geknepen. Dit houdt in dat ik met mijn Canon 100-400 in samenwerking met de Canon 7DmII meestal een diafragma van f/7.1 of zelfs f/9.0 heb gebruikt. Dit om voldoende scherpte in de vogels en in het landschap te behouden. Toch blijft de achtergrond niet heel sterk aanwezig, dit komt door de vrij korte afstand tussen mij en de patrijzen. Sluitertijd was minimaal op 1/400, bij gebruik op een statief. Voor de juiste belichting heb ik de ISO waardes desgewenst bijgesteld om tot een lichte overbelichting te komen. Door de sneeuwval was overbelichting in elk geval een juist besluit.”


Tips

• Momenten met extreme weersverschijnselen zijn in ons kikkerlandje veelal van korte duur. Mijn eerste tip is dan ook om je goed voor te bereiden voor als het moment zich dan eindelijk voor doet. In het geval van sneeuwval of bijvoorbeeld een storm is het belangrijk om de te fotograferen vogelsoort en de bijbehorende locatie van te voren te plannen. Dit kan een grote teleurstelling achteraf voorkomen en geeft in mijn beleving foto’s die meer tot de verbeelding spreken. Enige kennis van vogelkenmerken en bijbehorend leefgebied is uiteraard gewenst. Zelf doe ik veel inspiratie op in het natuurmagazine Roots.

• Zoek een fotogenieke locatie in de directe omgeving waar je binnen korte tijd naartoe kan. Het woord fotogeniek kan zo breed zijn als jouw eigen creativiteit je toe laat. Op een braakliggend terrein, bouwgrond of in een klein stadspark leven soms de mooiste soorten. Een toegankelijke mogelijkheid tot het beoefenen van de natuurfotografie is hier dan ook binnen handbereik en biedt echt voordelen. Heb jij die mooie plek gevonden? Dan zeg ik: stel je apparatuur op en wacht tot vogels zich in jouw kant uit bewegen. De vogels voelen zich veelal vertrouwder en jij kan beter inspelen op de omgeving omdat je hier immers bekender bent.

• Vogels vertonen vaak een patroon in hun gedrag. Als je bijvoorbeeld weet dat zij regelmatig terugkeren naar een bepaalde tak uit territoriumdrang of foerageren in een bepaald deel van het gebied kun je hier slim gebruik van maken. In het geval van deze fotoreeks van de Europese patrijs merkte ik dat zij regelmatig een bepaalde sloot gebruiken om van het ene perceel naar het andere te lopen. Door deze observatie mee te nemen in de voorbereiding en mij een op een bevroren sloot te begeven kan ik uiteindelijk de gewenste beelden maken vanuit een laag standpunt.

Meer lezen over vogelfotografie? Zo fotografeerde Kevin van den Hoven een zwanenfamilie en een sperwer in de tuin.

 


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Uitgelicht