Wie denkt dat Flevoland helemaal is drooggelegd: niet het Harderbos. Naast een ‘oerbos’ in wording vind je er overal waterpartijen, met bijbehorende dieren. Fotograaf Niels Kooyman stippelde voor Roots een mooie voorjaarswandeling uit door dit bos dat een beetje buiten de lijntjes kleurt.
De Kapteinshut in het Harderbos is een kleine, knusse vogelkijkhut aan de rand van het bos met uitzicht over een door rietkragen omzoomd meertje. Recht erachter komt de zon op. Het is helder, koud en windstil. Dit zou zo maar eens een mooie dagopening kunnen worden. En wat een hoop vogels zitten hier. Op het meer dobberen vele tientallen watervogels. De meeste zijn kuifeenden. De opgewonden mannetjes laten een repeterend ‘pi-juuw’ horen, als het ventiel van een rubberen badeend.
Japanse pentekening met zilverreigers
Een met elzen begroeid eiland, niet eens zo ver van de hut vandaan, verwordt in enkele ogenblikken tot een Japanse pentekening als een groep grote zilverreigers die in de bomen heeft overnacht lijkt op te lossen in de optrekkende nevel. Zeventwintig tel ik er. Het is een spectaculair tafereel en tegelijkertijd heel stemmig. De mist verdwijnt even snel als ze kwam opzetten en achter het meertje begint de horizon te gloeien. Dat lijkt het sein voor de zilverreigers om te vertrekken. Een voor een waaieren ze uit over de polder en over het naastgelegen Veluwemeer, onderweg naar hun favoriete visstek of muizenveld. Niet lang daarna rijst de vertrouwde rode ster boven de horizon uit en enkele minuten lang kleurt de lucht mee, net als het wateroppervlak.
Bos maakt ruimte voor planten
Ik wandel vandaag in het Harderbos, dat wordt beheerd door Natuurmonumenten. Het is een nog jong (anno 1968) en aangeplant deel van de Flevopolder, maar een veel spannender natuurgebied dan je op basis daarvan zou vermoeden. Het Harderbos wordt door Natuurmonumenten omgevormd tot een afwisselend gemengd bos met zowel loofhout als naaldbomen, struiken en open plekken.
Een kudde Schotse hooglanders helpt daarbij. Op de plekken waar de runderen grazen, ontstaat ruimte voor planten als speenkruid en geel nagelkruid. Bloemen trekken weer vlinders en andere insecten aan die op hun beurt weer voedsel zijn voor allerlei vogels. Daardoor telt het Harderbos ondanks de jonge leeftijd veel planten- en diersoorten.
Ongewone boswandeling
Verwacht geen doorsnee boswandeling, het Harderbos past niet in dat hokje. Bij de voormalige zwemplas, op het meest zuidelijke punt van de wandeling, gaat het opvallen: het Harderbos grossiert in waterpartijen. De inpoldering is hier maar half gelukt, bij wijze van spreken. Enkele grauwe ganzen die broeden op in het water gelegen pollen riet en lisdodde maken er dankbaar gebruik van. Terwijl ik langsloop liggen ze gestrekt op het nest in een poging onzichtbaar te blijven.
Vanuit de oevervegetatie klinkt het krijsen van een waterral, knobbelzwanen blijven onverstoorbaar naar waterplanten hengelen. En ook hier rusten veel kuifeenden, met de kop tussen de vleugels, de gele ogen wakend. Alleen zo nu en dan is er activiteit als mannen geïnteresseerd achter een dame aan peddelen. Al wandelend dwalen mijn gedachten weer af naar vanochtend. De grote zilverreigers zullen straks terugkeren naar hun slaapboom op het eiland voor de Kapteinshut.
Niels Kooyman heeft dit artikel gemaakt met medewerking van Natuurmonumenten, normaliter mag het Harderbos alleen tussen zonsopkomst en zonsondergang worden bezocht, op de aangegeven paden.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Het Harderbos bestaat uit waterpartijen en fijne graspaden.
Meer interessante wandelberichten
- In de buurt van het Groningse Slochteren ligt ’t Roegwold. Voorheen was dit grotendeels landbouwgrond, maar in twintig jaar tijd vormden oude en nieuwe natuur samen één groot en vogelrijk natuurgebied. Hoogtepunt van deze Roots-route: een 750 meter lang knuppelpad.
- Krakende en piepende wandelschoenen? Zo los je dat op.
Tekst en foto’s: Niels Kooyman
Wat je leest in Roots november:
- November + treevember: aanpoten!
- Successtory: de oehoe
- Herfstwandelen in het spoor van de Hierdense Beek (+ routekaart)
- Natuurommetje bij Zuidlaren
- De mooiste lezersfoto’s van eekhoorns
- Film ‘Het wilde België’: in gesprek met de maker
- 11x pretty in pink, van zoutmeer tot roze dolfijn
En nog veel meer. Bestel deze Roots snel – binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.
