Ik heb iets met Scandinavië. Jarenlang bracht ik er minstens één vakantie per jaar door en samen met mijn vrouw maakte ik plannen om er ooit te gaan wonen. Maar zover is het nooit gekomen. Tot ieders verbazing, inclusief die van onszelf, verhuisden we naar de Vogezen.
Maar zo gek is dat eigenlijk niet. De natuur van dit middelgebergte in noordoost Frankrijk lijkt absoluut op die van het hoge noorden, de eindeloze naaldbossen, de meertjes en het hoogveen hebben we hier ook. En wat te denken van allerlei “Scandi-dieren” die je (in kleinere hoeveelheden) ook in de Vogezen vindt, zoals het auerhoen, de dwerguil, de ruigpootuil, de lynx en de wolf.
Sinds kort weet ik dat er nog een andere inwoner van de Vogezen is met directe banden met het noorden: de Vosgienne koe. Een robuuste koeiensoort met prachtige kleine zwarte vlekjes in het gezicht. Dit streekras (uitgesproken als voosjenne) blijkt Zweedse voorouders te hebben! In de 17e eeuw zocht het Zweedse rijk gebiedsuitbreiding en het slaagde erin delen van Duitsland en zelfs een deel van het huidige Frankrijk te bezetten. 30 Jaar lang waren de Vogezen Zweeds grondgebied! In die tijd zijn de inheemse Zweedse koeienrassen naar de Vogezen gebracht en gekruist met lokale rassen. Hieruit ontstond de Vosgienne, een stevig ras dat uitermate goed in de bergen kan leven.
In de 70-er jaren van de vorige eeuw was het ras bijna uitgestorven (de Franse overheid vond lange tijd dat er teveel koeienrassen waren en stimuleerde alleen het fokken van bekende rassen zoals de Limousin en de Charolais). In 1975 (her)ontdekte men de charme en de kwaliteiten van de ‘Zweedse koe uit de Vogezen’ en kwam er alsnog een reddingsplan op gang. Dat was op het randje, van de 125.000 Vosgiennes die er rond 1900 leefden waren er toen nog geen 200 over. Met veel subsidie en een gericht fokprogramma komt het dier er nu weer langzaam bovenop. Veel boeren aan de rand van het dorp waar ik woon hebben er wel een paar rondlopen. Zo geniet ik dagelijks van de stoere beesten met die lieve zwarte vlekjes en heb ik stiekum toch een beetje het gevoel dat ik in Zweden woon!
