Mijn vrouw roept me vanaf zolder. Of ik even kan komen kijken, er loopt echt een enorme sprinkhaan over het wasrek. Even later heb ik het reuzeninsect in mijn handen en laat hem los in de achtertuin: een joekel van een sabelsprinkhaan. Nieuwe huissoort!
Groen, groot, met haken aan de voor- en achterpoten, enorm lange antennes en beweeglijk: hoe eng wil je een beest in huis hebben. Maar voor mij leuk. Weer eens wat anders dan een jonge vogel, deels of totaal gesloopt door een van de vele katten in de buurt. Ook daar word ik als vogelaar regelmatig onvrijwillig ingezet als reddende engel om de geteisterde verenbrij te ontzetten.
Een joekel van een sabelsprinkhaan
Dit keer is het beestje gelukkig nog helemaal heel. Het is – zoals ik al dacht – een grote groene sabelsprinkhaan, met z’n 8 centimeter inderdaad de grootste sprinkhaan in Nederland. Ik pak het vrouwtje (te zien aan de legboor) voorzichtig op en zet haar even later buiten in een struik in de achtertuin. Ze poetst zich even maar springt dan meteen weer enkele meters verderop weg. Deze keer niet door een open raam. Later die avond horen we een mannetje minutenlang luid tsjirpen. Altijd weer gezellig om te horen. Een geluid dat sprinkhanen maken door de voorvleugels langs elkaar heen te wrijven.
Legboor
De vrouwtjes leggen in september eitjes, die ze door middel van de lange legboor op hun achterlijf in schorsspleten of in de bodem afzetten. De nimfen komen dan in de lente uit het ei, na hier te hebben overwinterd. De jonge sabelsprinkhanen blijven gedurende de eerste vervellingen nog in de lagere begroeiingen, omdat ze dan nog niet kunnen vliegen. Pas als ze volwassen worden, in de (na-)zomer, springen en vliegen ze hoger, soms wel tientallen (!) meters. En zo komen ze dus, bijvoorbeeld via een open raam, op zolder of een slaapkamer terecht. Je bent maar vast gewaarschuwd!
Waar te zien en horen?
Eigenlijk overal in ruige vegetatie, zowel in stedelijk en agrarische gebied. Juist in deze periode van het jaar hoor je bij wat zwoeler weer eigenlijk overal hun harde ratel, die tot op 100 meter te horen is. Vooral in de namiddag en avond. Ze zitten ook graag op geasfalteerde fietspaden die de warmte vasthouden, bijvoorbeeld in Flevoland.
Sabelsprinkhaan in huis?
Sprinkhanen kunnen springen of zelfs vliegen over langere afstanden. Ze komen zo ook soms in huis terecht. Sprinkhanen zijn ongevaarlijk maar sommige soorten zoals de grote groene sabelsprinkhaan kan wel bijten. De wrattenbijter, een andere soort, werd in het verleden zelfs gebruikt om wratten door te bijten. Je kunt ze het best vangen in een glas of potje waarin hij of zij past, wat je dan afsluit met een stevig stukje karton. Je kunt ze daarna dan buiten in de struiken weer loslaten.
Foto bovenaan: Paul Böhre
- Luister naar het geluid van de grote groene sabelsprinkhaan (klik rechtsboven op geluid).
- Een andere fraaie sprinkhaan die je nu kunt zien, is de blauwvleugelsprinkhaan.
