Korstmossen zijn het hele jaar te bewonderen maar in een kale winternatuur vallen ze extra op. Een mooi onderwerp voor liefhebbers van abstracte en soms verrassend kleurrijke beelden.
Hoewel de naam anders doet vermoeden heeft korstmos geen verwantschap met mos. Het is een symbiose tussen wieren en schimmels. In deze bijzondere samenwerking maken de wieren suiker aan, die de schimmel gebruikt voor energie. De schimmel geeft op zijn beurt de wieren water en voedingsstoffen. Het zijn nogal trage groeiers; meestal groeien ze niet meer dan 0,1 millimeter per jaar. In Nederland en België komen zo’n 800 verschillende korstmossoorten voor. Ze zijn er in veel verschillende kleuren, zoals geel, oranje, rood, grijs, grijsgroen, bruin of zwart. Er zijn korstvormige, bladvormige, struikvormige, baardvormige, haarvormige en geleivormige kostmossen. Bekende vormen zijn bekertjesmos en rendiermos.
Kortmossen zijn echte overlevers. Als het te droog wordt (bijvoorbeeld bij korstmossen in de woestijn) stoppen ze gewoon met hun stofwisseling. Als er dan op een bepaald moment wel weer vocht is, komt de korstmos weer tot leven.
Waar vind je korstmossen?
Omdat het zulke trage groeiers zijn, kom je korstmossen vooral tegen op plekken waar ze niet worden verdrongen door sneller groeiende zaadplanten. In heide en stuifzandgebieden vind je veel korstmossen. Ook grote stenen, dakpannen, stoeptegels,oude boomstammen, zeedijken of oude gebouwen zijn goede vindplekken.
Hoe te fotograferen?
Korstmossen zijn doorgaans nogal plat. Je hebt weinig scherptediepte nodig. Je kunt je diafragmawaarde dus wat lager instellen (bijvoorbeeld f/4) en dat komt mooi uit op een grauwe winterse dag met weinig licht. Als je toch wat meer scherptediepte nodig hebt, gebruik dan extra verlichting zoals een zaklamp. Om een mooie, gelijk verdeelde, scherpte te krijgen, is het belangrijk dat je je camera evenwijdig aan het onderwerp houdt. Korstmossen vind je vaak dichtbij de grond. Neem een stuk plastic (plastic tas) mee om te voorkomen dat je natte knieën krijgt tijdens het fotograferen.
Korstmossen in kaart brengen
Als je enthousiast bent geworden van korstmossen, kun je bijdragen aan het in kaart brengen van de korstmossenstand in Nederland. Bekijk daarvoor de site van Naturalis.
Foto bovenaan: Lida Hellingman-Soeting
……………
Mijn Magazines
Wist je dat je Roots en Roots Vogelmagazine ook in een app kunt lezen? In de Mijn Magazines-app vind je alle verhalen uit het tijdschrift plús dagelijks nieuwe online artikelen. Abonnees kunnen alles gratis lezen, inclusief 25 andere titels, variërend van FietsActief tot Flow en van Zin tot EW. Meer info vind je op mijnmagazines.nl.
……………
