Gelukshormoon & knuffelcode: waarom dierenbaby’s geluk brengen

Marloes Blom

26 maart 2022 .

dierenbaby's

Niet alleen het uiterlijk, ook het gedrag van een jong dier heeft effect op de aaibaarheidsfactor.

Vrijwel ieder mens moet eraan geloven: de aanblik van een puppy, kitten, kuiken of welpje oefent een onweerstaanbare aantrekkingskracht op ons uit. Waar komt die sterke neiging vandaan om de jonkies van een volledig andere diersoort te knuffelen en koesteren? In Roots april lees je het uitgebreid, hier een voorproefje van die liefde voor dierenbaby’s. 

Om te kunnen begrijpen waarom babydieren bij ons mensen zo’n liefdevol oergevoel losmaken, moeten we beginnen bij onze eigen soort. Want evolu­tionair gezien is het volkomen logisch dat we ons aangetrokken voelen tot mensen­baby’s: die hebben onze liefde, zorg en aandacht nodig, anders komen ze om en sterft onze soort in het ergste geval uit.

Grote hoofden, voor grote hersenen

In de menselijke evolutie ontstond onze rechtopstaande houding als een manier om onze armen en handen vrij te maken om gereedschappen te maken en gebruiken. Als gevolg daarvan veranderde ons bekken van positie en werd die smaller. Daardoor werd ook het geboortekanaal nauwer. Wij mensen hebben grote hoofden om plaats te bieden aan onze grote hersenen. Maar om door dat nauwe geboortekanaal te passen moet een baby­ hoofd klein zijn.

De evolutie loste dat pro­bleem op door mensenkinderen geboren te laten worden voordat hun hersenen volledig zijn uitontwikkeld. Dat betekent wel dat elk mens zijn begint leven als kwetsbaar, hulpeloos wezen dat volledig afhankelijk is van zijn ouders om te over­ leven en op te kunnen groeien. Als gevolg daarvan zijn wij mensen geconditioneerd om bij de aanblik van een baby alles te willen doen om die te verzorgen.

Kinderlijke kenmerken

Die conditionering zou weleens simpelweg getriggerd kunnen worden door de aan­ blik van een baby: zo’n rond hoofdje met grote, volledig ontwikkelde ogen doet ons al smelten. Bovendien meldden Chinese onderzoekers in 2015 dat kijken naar een babygezicht ook een chemisch effect heeft, doordat dit de productie van oxytocine stimuleert. Dit ‘gelukshormoon’ wordt sterk geassocieerd met gedrag als zorg­zaamheid, moederinstinct, hechtingsge­drag en de aantrekkingskracht van baby’s op volwassenen. Het lijkt wel alsof de natuur een chemische beveiliging heeft ingebouwd om er zeker van te zijn dat volwassenen zorgen voor het overleven van hun hulpeloze nageslacht.

De Oostenrijkse wetenschapper Konrad Lorenz (1903­1989) wijdde zich aan de studie van de karakteristieken die een baby ‘schattig’ of vertederend maken. Dat leidde tot zijn Kindchenschema, een set kenmerken die ons triggeren, zoals:

  • een groot, rond hoofd
  • grote ogen
  • een hoog voorhoofd
  • mollige wangen
  • een kleine neus
  • een kleine mond
  • een mollig lichaam.

Volgens Lorenz vormen deze kenmerken een soort code die bij volwassenen onherroepelijk zorggedrag losmaken.

dierenbaby's

Niet alleen het uiterlijk, ook het gedrag van een jong dier heeft effect op de aaibaarheidsfactor.

Het vervolg van dit artikel over waarom dierenbaby’s geluk brengen lees je in Roots april, vanaf nu verkrijgbaar in de winkel en via onze webshop.

CREDITS: TEKST EN FOTO NPL | BEWERKING EN VERTALING DIEDERIK PLUG

Roots april

Roots april
Nog meer te zien en lezen, in Roots april:

  • Het imagoprobleem van de bescheiden paardenbloem
  • De kwak: zeldzame kosmopoliet
  • Lentewandelen door Maaspark Ooijen-Wanssum
  • In gesprek met een ‘sponzenprofessor’
  • De kwestie vogelgriep
  • Natuurommetje door de Manteling van Walcheren
  • De 10 waterparels van Nederland
  • Zoek de lente: voorjaarspaddenstoelen

Pak ‘m dus mee uit het winkelschap, of bestel ‘m eenvoudig online – via de webshop.

Meer jong grut

  • Een volwassen maanvis oogt verre van schattig. Zijn bijnaam luidt niet voor niets ‘vreemdste vis ter wereld’. Het is eigenlijk één en al kop – niet voor niets wordt hij wel ‘zwemmende kop’ genoemd. Maar óók deze vis biedt als ukkie wel een aandoenlijke aanblik, het is net een klein sterretje. Je ziet en leest het in De wonderlijke maanvis in 7 weetjes.
  • Bultrugwalvissen hebben vanaf hun geboorte heel veel te leren en te ontdekken voordat ze de statige oceaanreuzen worden zoals wij ze kennen. Natuurfotograaf Tony Wu volgt al jaren het proces van hofmakerij, geboorte en puberteit tot volwassenheid dat de bultruggen doormaken. Lees hier alles over de eerste maanden van bultrugbaby’s.


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Nieuws