In 2016 werden in de Noordwaard van de Biesbosch vijftien waterbuffels uitgezet. De grote grazers blijken het uitzonderlijk goed te doen in deze waterrijke omgeving. Beheerder Tanja de Bode van FREE Nature vertelt in Roots juli-augustus alles over de terugkeer van een dier dat ook in het verleden in Europa voorkwam.
Nóg een grote grazer in Nederland. En een nogal exotische soort, zo op het eerste gezicht. Want hoort de waterbuffel wel thuis in de Nederlandse natuur? Is dit enorme dier niet gevaarlijk voor het publiek? En hoe verhoudt de waterbuffel zich tot andere grote grazers, zoals de Schotse hooglander?
Tanja de Bode, beheerder van de waterbuffels in de Biesbosch, is enthousiast over ‘haar’ prachtige dieren die de Noordwaard de laatste jaren opsieren: “De waterbuffel komt van oorsprong voor in Europa. Tussen de ijstijden in leefden ze in groepen, bijvoorbeeld in Hongarije en Duitsland. In Nederland is tot nu toe één keer een hoorn gevonden, het enige bewijs uit die periode van de aanwezigheid van waterbuffels. Maar we hebben deze dieren vooral uitgezet omdat we een nieuw soort natuur hebben in Nederland: natte natuur met veranderende waterstanden, zoals hier in de Noordwaard. En het beheer ervan kan eigenlijk alleen maar uitgevoerd worden door deze waterbuffels.
Dit gebied kent een getijdeperiodiek met een verschil van z’n 30 centimeter. Bovendien is het waterpeil van de rivier direct van invloed op het waterpeil in de Noordwaard. Dat verschilt dus elke dag. Waterbuffels kunnen goed waden door water op deze hoogte. Sterker nog: ze staan graag tot hun schouders in het water, vooral wanneer de buitentemperatuur boven de 25 graden komt. En ze zijn gek op riet, kunnen flink bunkeren en zo houden ze het gebied open. Precies wat beheerder Staatsbosbeheer graag wil.”
Pilot in Noord-Holland en Zeeland
Dat de waterbuffels het goed doen in de Biesbosch blijkt onder meer uit het aantal kalveren dat er inmiddels is geboren. De Bode: “Tevoren hadden we uit de literatuur begrepen dat ze ongeveer om de twee jaar een kalf krijgen. Hier is dat bijna elk jaar. De kudde is in zeven jaar tijd uitgegroeid van de vijftien uitgezette buffels naar vijftig dieren.
Omdat het maximum voor de Biesbosch dertig waterbuffels is, zijn inmiddels dieren van hier uitgezet: in Noord- Holland begrazen ze een ander waterrijk gebied, en in Zeeland zijn we bezig met een pilot in een zilt watergebied. Inmiddels zijn in de Biesbosch twee dieren gezenderd met een gps-halsband, zodat we hun gedrag en gangen nog beter kunnen analyseren. Maar de eerste indruk in alle gebieden is ronduit goed.”
Bekijk ook:
Vanuit de Biesbosch zijn acht waterbuffels verhuisd naar de Diemerscheg, je ziet het hier op een filmpje
Afstand houden
Waterbuffels gedragen zich heel anders dan de andere runderen en paarden die ingezet worden bij het beheer in natuurgebieden. Zijn ze gevaarlijk voor mensen? De Bode: “Echt agressief naar mensen toe zijn ze niet, maar anders dan bijvoorbeeld Schotse hooglanders wijken ze niet als je hun richting op loopt. Ze zullen je niet direct aanvallen, maar je moet ze toch echt wel op een afstand van zo’n 50 meter zien te houden.
Het vervolg van dit artikel lees je in de extra dikke Roots juli-augustus, te koop in de webshop. Daarin lees je ook hoe het zit met de (uitgestorven) Europese waterbuffel.
Tekst: Paul Böhre
Foto’s: Tanja de Bode/FREE Nature
Meer lezen
- In het Zeeuwse natuurgebied Slikken van de Heen leven zoveel wilde dieren én grote grazers dat de kans op het zien van wildlife groot is. Tijdens dit natuurommetje maak je kans op de wisent en de zeearend.
- Wat een vraag: wat is het zwaarste landzoogdier van Europa?