De zalmzwam is misschien wel een van onze mooiste inheemse paddenstoelen. Zacht zalmroze van kleur, met een hoed vol kronkelige witte adertjes, en door de extreem snelle groei barsten aan alle kanten prachtige gekleurde guttatiedruppels naar buiten, alsof hij bloedt. In de Roots van november publiceren we het unieke verhaal hierover met prachtige foto’s van natuurfotograaf Jan Vermeer.
De zalmzwam staat op het verlanglijstje van paddenstoelenliefhebbers met stip op 1. Het is de enige paddenstoel die ook echt zalmkleurig is, en door zijn markante hoed met fraaie kronkelige aderstructuren en kleurrijke guttatiedruppels misschien wel de mooiste soort om fotografisch vast te leggen. Maar hoe en waar vind je deze zeldzaam mooie soort?
Zeldzaam door iepenziekte
De zalmzwam is zeldzaam, omdat hij alleen voorkomt op zeer oude iepen, hun waardboom. En daar zit hem meteen de crux. Want in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw brak er een omvangrijke schimmelziekte uit in deze boomsoort, waarna er letterlijk miljoenen zijn geruimd in Nederland en de landen eromheen. Compleet weggehaald, inclusief dode stammen en takken. Later is door kwekers een iepenziekte-resistente soort ontwikkeld, die nu aan het eind van zijn levensduur aan het komen is. En juist deze dode stammen vormen nu dé ideale plek voor het vinden van deze beauty.
Wonderschone zalmzwam
De eerste vond Jan Vermeer zelf aan de hand van aanwijzingen van een collega mycoloog. “Maar ook toen ben ik eerst tig keer door het bos gedwaald voordat ik hem ook daadwerkelijk vond. Het is zoeken naar een speld in een hooiberg, ” aldus Vermeer. Hij vervolgt: “Het beginstadium bestaat uit superkleine witte bolletjes. Het is een houtzwam, als je de cyclus vanaf dag een volgt zul je zelf zien hoe snel zo’n paddenstoel groeit. Zelfs als het hoedje nog maar 1 centimeter groot is ontspint zich al een wonder van de natuur dat eigenlijk met geen pen te beschrijven is, zo mooi.”
Extreme groeikracht
Het hoedje is zacht zalmkleurig en heel apart gevormd met kronkelige witte adertjes. Deze aparte structuur zie je maar bij heel weinig soorten. En juist door de extreme groeikracht ontstaan talloze prachtige gluttatiedruppels op de steel en onder de hoed, die ook een oranje tot zalmkleur hebben. Dat maakt de schoonheid van deze unieke zwam echt helemaal af. Er is geen andere paddenstoel in de wereld met deze kleur.
Meer lezen over de zalmzwam?
- In het Roots novembernummer vind je een acht pagina’s groot artikel over de zalmzwam met alle ins en outs over deze wonderlijk mooie paddenstoel.
- In het boek Paddenstoelen fotograferen krijg je veel praktische tips om zelf paddenstoelen mooi te fotograferen.
- Paddenstoelen komen in de meest wonderlijke vormen voor: peperbus, inktvis, nestjes met eieren en meer bizarre vormen.
- Weetje: wist je dat er meer dan een miljoen paddenstoelensoorten in de wereld zijn, en dat Chili het enige land is waar paddenstoelen wettelijk beschermd zijn?
Foto bovenaan: Jan Vermeer
