Spannender dan gedacht: de ROOTS vetbollentest

Voorbereidende werkzaamheden: iedere deelnemer krijgt zeven vetbollen en een bonusbol mee.

Eerlijk gezegd: ik heb er persoonlijk een hard hoofd in. Zeven vetbollen ophangen in onze tuin, voor de ‘Nationale’ vetbollen test in het ROOTS januarinummer. We willen eens uittesten of de vetbollen die je tegenwoordig zo’n beetje in elke willekeurige winkel kunt kopen, variërend van de Action tot de winkel van Vogelbescherming, wel allemaal gewaardeerd worden door onze gevederde vrienden.

Mijn ‘handicaps’: wij hebben een pittig fanatieke poes ‘in the house’. Vlak langs de enige boom waarin ik de bollen op kan hangen, loopt een trappetje omhoog waarmee poes Bliksem op het schuurdak kan. Dat is nog eens de kat op het spek binden. Bovendien zitten er weliswaar flink wat soorten vogels in onze wijk, maar niet in die grote aantallen dat ze zeven bollen zullen consumeren. Vermoed ik althans. En, echt koud is het nog niet geweest. Tijdens een van de testdagen bereikt een zondag met 16,5 graden zelfs een nieuw nationaal warmterecord voor die dag. Eten vogels dan wel van vetbollen?

Ik besluit in de eerste testweek vier bollen op te hangen, en te kijken wat er gebeurt. Ik heb geluk met de dagindeling van de kat. Hij is vanwege het zachte weer juist ’s nachts op pad. Overdag slaapt hij binnen op een stoel onder de tafel, zodat de tuin een veilige haven is voor al wat er vliegt.

Nieuwe tuinsoort: de zanglijster

Elke bol heeft zijn eigen ‘smulfactor’

Op de woensdag werk ik thuis, en installeer ik mij aan de eettafel met riant uitzicht op de boom met hangende mezenbollen. Na een rustig eerste uur verschijnt er rond de klok van elf uur een kauw in de boom, later nog twee. En hoewel ik de bollen aan een vrij lang touw heb gehangen zodat dit soort ‘kapers op de kust’ er flink veel moeite voor moeten doen om een mezenbol te bemachtigen, zijn ze slim genoeg om er één toch binnen bereik te krijgen door ze met de poten en snavel simpelweg naar zich toe te trekken. Meteen dient zich dus een volgend dilemma aan: grijp ik in? Ze zijn immers vooral bestemd voor de mezen en andere kleine vogels. Gelukkig komt er een ekster aangevlogen, de kauwen vliegen meteen weg. Dan komen er ineens meesjes op de bollen af. Meteen zie ik verschillen in de foerageermethode: de pimpelmezen blijven al pikkend aan de vetbollen hangen, de koolmezen pikken steeds een graantje of iets anders mee, en verorberen dat op een tak. Ondertussen komen er ook vogels op de gevallen zaden af: vinken, een roodborst, heggenmus, krijg zelfs voor de eerste keer een zanglijster in mijn tuin. Een uur lang bestudeer ik alle vogels die de revue passeren in en rond de vetbollen, in totaal tel ik dertien vogelsoorten. Best veel voor een doorsnee stadstuintje. Het is bovendien superleuk om de bollen in de gaten te houden. Soms zit er zomaar een winterkoning of groenling bij, vogels trekken blijkbaar weer andere vogels aan.

De week erna hang ik de andere bollen in de boom. En herhaalt het schouwspel zich weer. Af en toe is het een drukte van belang, dan weer uren rustig rond de bollen. De bezoekpiek ligt duidelijk vooral in de ochtend. De test slaagt, de vogels hebben echt een duidelijke voorkeur voor bepaalde bollen, terwijl ze andere (bijna) ongemoeid laten. Bijzonder spannend om de doen, zo’n vetbollentest, ik kan het iedereen aanraden. Onze resultaten (uit vijf verschillende tuinen) lees je terug in de ROOTS van januari, vanaf 18 december bij de abonnees en in de winkel.