Wetenschapsjournalist Govert Schilling geeft in Roots elke maand kijktips voor de beste shows aan de sterrenhemel – en meer. Hoe het zit met de ster Sirius, bijvoorbeeld.
Sirius en Hondsster – zo zit dat
’s Winters is halverwege de avond en vrij laag boven de zuidelijke hemel een zeer heldere ster zichtbaar. Dat is Sirius, een naam die is afgeleid van het Griekse woord voor ‘verschroeiend’. Omdat Sirius deel uitmaakt van het sterrenbeeld Grote Hond, wordt hij ook wel de Hondsster genoemd. In het oude Egypte speelde Sirius een belangrijke rol in de kalenderrekening.
De helderste ster aan de nachtelijke hemel (’s winters)
Sirius heeft een opvallende blauwwitte kleur, veroorzaakt door de hoge oppervlaktetemperatuur van bijna 10.000 graden. Maar vaak zie je de ster heftig flonkeren en van kleur verschieten. Dat komt doordat hij zo fel is en relatief laag boven de horizon staat, het verstorende effect van trillingen in de aardse dampkring is dan extra sterk. Sirius straalt ongeveer 25 keer zo veel licht uit als onze eigen zon.
Er bestaan sterren met een nog veel grotere lichtkracht, maar Sirius staat ook nog eens vrij dichtbij, op een afstand van ‘slechts’ 8,6 lichtjaar (ongeveer 80 biljoen kilometer). Daardoor is hij de helderste ster aan de nachtelijke hemel.
Meer sterren
- Waarom zien we de Melkweg als een strook sterren aan de hemel? Govert Schilling vertelt hoe het zit met de Melkweg.
- In 2021 werd de James Webb Space Telescope gelanceerd. Die levert aan de lopende band spectaculaire beelden, van planeten in onze kosmische achtertuin tot sterrenstelsels aan de rand van het heelal. De mysterieuze wereld van het universum blijkt even kleurrijk en fascinerend als de levende natuur hier op aarde.
- Magisch mooi: deze foto’s van het noorderlicht.
Tekst: Govert Schilling
