Week van de Teek: tekenseizoen is weer begonnen

Ruim 1,5 miljoen keer worden we jaarlijks door ‘m gebeten: de teek. Met de klimaatverandering stijgt ook het aantal tekenbeten. Vooral in juni en juli slaat dat venijnige zwart-bruine spinachtige beestje toe. Dat kán behoorlijk nare gevolgen hebben. Vandaar de jaarlijkse Week van de Teek, dit jaar van 25 tot en met 29 april.

Over de Week van de Teek

De Week van de Teek wordt georganiseerd door Stigas, samen met zo’n 20 organisaties in de groene en agrarische sectoren. Op weekvandeteek.nl lees je alles over de activiteiten.

Foto: Erik Karits (Pixabay)

Omdat de teek zich ook niet aan één week houdt: vijf tekenkwesties

1. Vooral in de zomer oppassen geblazen

Teken zijn vanaf zo’n 6 graden actief, met dus een activiteitenpiek in hartje zomer. Al heeft de teek het niet zo op énorme hitte en droogte. Dan kruipt ie (tijdelijk) weg bovenin de grond zodat hij niet uitdroogt.

2. Provinciale tekenbeet top 3

Teken zijn er overal, maar niet overal evenveel. Afgaande op de meldingen die werden doorgegeven via Tekenradar.nl is dit de illustere provinciale tekenbeet top 3: Drenthe, Gelderland en Utrecht.

3. Teken(beet)weetjes

• Bijna één op de vijf personen die een tekenbeet meldde via Tekenradar.nl had meerdere tekenbeten tegelijk. Check dus altijd goed je hele lichaam als je één teek vindt.
• Een derde van alle tekenbeten wordt opgelopen in de tuin. Lees hier enkele tips om teken te weren uit je tuin.
• Vooral kinderen en 50-plussers lopen risico: zij zijn het vaakst buiten.
• Je verkleint de kans op een beet van een teek door bedekkende kleding te dragen. Tip: je ziet teken trouwens beter op lichte kleding. Op je onbedekte huid kun je een insectenwerend middel met DEET smeren.
• Er zijn meerdere soorten teken: in Nederland betreft het (bijna altijd) de schapenteek.

Foto: Daniël Mulder

4. Help ik heb een teek

Verwijder een teek zo snel mogelijk, en in ieder geval binnen 24 uur. Daarmee verminder je de kans op Lyme enorm. Op de video van het RIVM hieronder zie je hoe je dat doet. Gebruik het liefst een tekenverwijderaar waarbij je de kop van het beestje goed kunt vastpakken. Heb je er geen in huis?Gebruik dan een puntig pincet of, als de teek nog klein en plat is, desnoods je nagels. En wees voortaan voorbereid en bestel er meteen eentje online. Bijvoorbeeld één van deze:

• De Safeguard tekenverwijderaar | €2,49 + €3,25 verzendkosten.
• De TRIX teken lassopen | €14,13 / geen verzendkosten.
• Care Plus Ticks-2-Go – die hang je handig aan je sleutelbos zodat je ‘m altijd bij je hebt | €3,95 + €3,95 verzendkosten.

4. De kans op de ziekte van Lyme na een tekenbeet

Dat je ziek kunt worden van een teek komt doordat het beestje, klein als ie is, ziekteverwekkers bij zich kan dragen. Parasieten, bacteriën en virussen. De meest bekende is de Borrelia-bacterie, veroorzaker van de ziekte van Lyme. Zo’n 20 tot 25 procent van de teken draagt die bacterie bij zich – door een eerdere beet bij een (knaag)dier of vogel. Hij kan ‘m dan overdragen op zijn gastheer, al hoeft dat dus niet. Het is wél de reden dat je een teek nooit moet verwijderen met alcohol: dan leegt hij zijn maag en is het risico vele malen hoger.
Pakweg twee procent van de mensen die door een teek worden gebeten ontwikkelt de ziekte van Lyme. Op Tekenradar.nl zie je  naast de meest actuele meldingen van tekenbeten ook meldingen van koorts en andere symptomen – zoals die welbekende rode kring. Je kunt hier ook zelf symptomen melden, je helpt dan mee aan wetenschappelijk onderzoek.

Foto: iStock

5. Tot slot nog even over die andere engerd: de reuzenteek

In 2019 dook ie opeens op in onheilspellende krantenberichten: de reuzenteek – de Hyalomma marginatum. In de Achterhoek en Drenthe werden twee exemplaren gevonden. Waarschijnlijk waren die als larve of nimf met een trekvogel uit Afrika of het Middellandse Zeegebied meegereisd. Volwassen reuzenteken komen hier gelukkig nauwelijks voor: het is hier te koud en nat voor ze, dus ze overleven de winter sowieso niet. Wil je ‘m toch even bekijken of meer over ‘m lezen? Check de site van de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit en RIVM.nl.

Meer lezen

• Lees hier alles over De Week van de Teek.
• Het RIVM ontwikkelde de app ‘Tekenbeet’: over hoe je een teek verwijdert, en met een handige dagboekfunctie qua waar en wanneer gebeten. Je downloadt de app gratis via de Google Play Store (voor Android toestellen) en via de Apple App Store (voor iPhone/iPad).
• Sinds enkele jaren komt in Nederland ook tekenencefalitis voor: hersenvliesontsteking veroorzaakt door het TBE-virus. Vooralsnog is het zeldzaam, mogelijk hangt het samen met grote bosmuizen. Je kunt je laten inenten tegen de ziekte. Deze inenting beschermt je als je reist naar een gebied waar het TBE-virus voorkomt. Het virus komt veel voor in delen van  Noord, Oost- en Midden-Europa, waaronder Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. Kijk hier voor meer info.
• Lees hier meer over de ziekten die teken kunnen overbrengen op (huis)dieren.

BRONNEN O.A.: RIVM | TEKENRADAR.NL

Foto bovenaan:  Erik Karits (Pixabay)