Prachtig: grote groepen atalanta’s te zien – en dit is waarom

Marloes Blom

19 september 2021 .

atalanta

Deze atalanta smult van de bramen

Duizenden atalanta’s werden vorige week gezien. Alleen en in grote groepen, vliegend of nectar drinkend. Vooral in Zuid-Nederland werd deze vlinder massaal gespot. Reden: de vlindertrek.

Het moet een magnifiek gezicht zijn geweest, tientallen atalanta’s bij elkaar – tot wel honderd aan toe. Natuursite Nature Today meldt die indrukwekkende aantallen op basis van waarnemingen op 13 september. Met dank aan vogelaars die vanuit trektelposten de vogeltrek bijhouden en ook deze massaal voorbijvliegende vlinders.

Topaantallen atalanta’s

Nature Today meldt deze toplocaties qua ruim duizend atalanta’s op één dag (13 september):

  • De telpost bij Uden (NB) – 1125
  • De telpost op de Loozerheide (L) – 1147
  • Landgoed Langakkers (NB) – zeker 1000, gebaseerd op een rekensommetje van zo’n tien vlinders per twee minuten

De atalanta werd niet alleen vliegend gezien, maar ook in grote groepen nectar drinkend, aldus Nature Today.

Trekvlinder…

De nazomerse temperaturen ten spijt: veel (nieuwe generatie) atalanta’s kiezen ervoor om nu hun tocht naar het Zuiden te ondernemen. Je bent tenslotte een trekvlinder of niet. Snel nog wat nectar tanken en ‘en route’. Om in warmere oorden zelf weer te zorgen voor nageslacht.

En dat is maar goed ook: tegen vorst is de atalanta niet opgewassen. In tegenstelling tot soortgenoten zoals de gehakkelde aurelia (die je vooral treft op deze hotspots) en citroenvlinder doet de atalanta namelijk níet aan een winterslaap. Zijn metabolisme vertraagt niet, en hij maakt geen ‘antivries’ aan.

atalanta

De atalanta moet flink wat kracht opdoen voor zijn reis naar het Zuiden | Foto Margreet Frowijn

… of toch niet (meer)?

Dat het klimaat verandert blijft niet onopgemerkt door de atalanta. Steeds vaker verkiest deze trekvlinder ervoor om in Nederland te overwinteren, zo stelt de Vlinderstichting. In zachte winters lukt ‘m dat ook prima. Maar zodra het wat steviger vriest heeft de atalanta het zwaar. Al is het, aldus de Vlinderstichting, “een sterke vlinder die best wat kan hebben”.

Wij zijn in elk geval blij dat menig atalanta dat risico dit jaar niet neemt en koers zet naar Zuidelijker oorden. Omdat het een machtig mooi gezicht is, die vlindertrek en grote groepen bijeen. Maar natuurlijk vooral omdat we ‘m dan rond april, mei weer naar hartenlust in onze tuinen zien rondfladderen.

Tips om de atalanta zelf te zien (én te helpen)

Tijdens de Vlindertelling dit jaar stond de atalanta met stip op één. Liefst 33.815 exemplaren werden er geteld. Je hebt dus ook de komende tijd nog behoorlijk kans om ‘m in grote getale te zien. De grootste kans daarop loop je dus in Zuid-Nederland. Verder handig om te weten (ook als je ‘m wilt helpen):

  • Check waarneming.nl voor de meest recente plekken waar hij werd gezien en de aantallen. Je kunt daar ook zoeken per provincie. Of check #atalanta op Instagram (en kijk dan niet bij de populaire maar bij de recente posts)
  • De atalanta voedt zich met nectarplanten zoals (bloeiende) klimop, liguster en vlinderstruik
  • Hij snoept ook graag van rottend fruit – je pleziert ‘m dus bijvoorbeeld met die bruine, overrijpe banaan die jij waarschijnlijk niet meer lust
  • Zijn eitjes legt de atalanta op brandnetels – laat er dus vooral een paar daarvan staan
atalanta

Deze atalanta smult van de bramen | Foto iStock

BRONNEN: NATURE TODAY | VLINDERSTICHTING
FOTO’S: iSTOCK (FOTO BOVENAAN) | MARGREET FROWIJN

Meer lezen

  • De trek van de Amerikaanse monarchvlinder is beroemd, maar minstens zo indrukwekkend is de trek van de distelvlinder. Die steekt de Sahara en de Middellandse Zee over en zwerft via Zuid-Europa naar het Noorden. Begin mei arriveert deze kleurrijke vlinder in Nederland – met in zijn kielzog o.a. de atalanta.
  • Nachtvlinders doen veel meer met hun vleugels dan alleen vliegen. Hun vleugels zijn ingenieus vormgegeven, om zo vleermuizen te slim af te zijn. Nieuwste ontdekking op ‘nachtvlinder-vleugel-gebied’: de gerimpelde uiteinden van de voorvleugels van menige nachtpauwoog weerkaatsen geluid éxtra goed. Het precieze hoe & wat lees je hier.
  • Vlinders zijn geliefde fotomodellen onder de Roots lezers. En daar zijn we maar wat blij mee. Deze kleine vuurvlinder werd sprookjesachtig mooi vastgelegd in het gras.


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Dieren