Er was al ruim 160 jaar geen enkele bever meer in Nederland. Tot 1988, toen zijn op een aantal plekken bevers uitgezet. Vanaf 2012 groeit de populatie gestaag. Op sommige plekken doen de bevers het zó goed dat ze te veel schade veroorzaken en er geen andere oplossing meer lijkt te zijn dan ze af te schieten. Is dat te voorkomen? Daar gaan we in Roots september uitgebreid op in – hier vast het antwoord op enkele vragen betreffende ‘de kwestie’ bevers.
Hoeveel bevers zijn er inmiddels?
“We kunnen ze natuurlijk niet precies tellen, maar naar schatting waren er dit voorjaar zo’n 5.000 dieren van minstens één jaar oud”, zegt Vilmar Dijkstra, beverexpert bij de Zoogdiervereniging. Hij legt uit dat in de afgelopen decennia op drie plekken bevers zijn uitgezet: eerst in de Biesbosch in de periode 1988-1991, daarna in de Gelderse Poort (bij Nijmegen) vanaf 1994 en vervolgens in Limburg van 2002 tot 2004, waar bevers werden bijgezet bij solitaire dieren die uit zichzelf vanuit België en Duitsland waren gekomen.
In 2008 werden voor het laatst bevers uitgezet, in het grensgebied van Drenthe en Groningen. Daarnaast ontstond er vanaf 1991 een grote populatie in Flevoland, nadat een aantal bevers was ontsnapt uit Natuurpark Lelystad.
Wat verklaart het succes van de bever in Nederland?
“Het is gewoon een soort die hier thuishoort”, zegt Wiet van Bragt, adviseur natuurlijk en recreatief water bij het waterschap Aa en Maas in Noordoost-Brabant. “Hij heeft eigenlijk niet zo veel nodig: water en een strook van tien tot twintig meter met begroeiïng, meer niet. En er zijn in Nederland natuurlijk genoeg watergangen, dus hij kan op heel veel plekken terecht.”
Zijn de bevers evenredig verspreid over het land?
Nee. Vooral in Limburg, Brabant en Flevoland zijn grote populaties, daarnaast ook in Zuid-Holland en Gelderland. In andere delen van Nederland zijn er veel minder. Het grootste aantal bevers bevindt zich in Limburg, waar de overlast ook het grootst is. Daar leven waarschijnlijk zo’n 1.200 bevers.
Bever met jong | Foto Peter Meurs
Wat voor overlast veroorzaakt de bever eigenlijk?
Ze bouwen dammen in beken, sloten en andere watergangen om het water op te stuwen voor de ingang van hun burchten en holen, die ze bouwen om in te verblijven. Daardoor komt het nogal eens voor dat aangrenzende gebieden overstromen, waaronder landbouwakkers. Dat veroorzaakt veel schade. “En bevers graven overal holen”, zegt Van Bragt. “Ook in dijken en onder fietspaden door. Dat kan tot gevaarlijke situaties leiden.” Daarnaast knagen de dieren ook regelmatig bomen omver, die de (natuur)beheerder juist graag wil laten staan.
De overlast die bevers veroorzaken in met name Limburg is groot | Foto Getty Images
Maar liefst 81 bevers werden in 2021 afgeschoten in Limburg. Hoe dat precies zit, en het antwoord op de vraag of we misschien onvoorbereid waren op het succes van de bever, lees je in Roots september.
TEKST FRANS GLISSENAAR | FOTO’S GETTY IMAGES (FOTO BOVENAAN) | PETER MEURS
Roots september
Wat je nog meer leest in Roots september:
- Speuren naar wolven op de Veluwe (zo herken je wolvensporen)
- Natuurfilmer Cees van Kempen over the making of van de film Wolf
- Te voet de Vlaamse Ardennen verkennen
- Jaar van de vliegenzwam
- Lezersfoto’s thema ‘insecten’
- Wantsen: 668 soorten in Nederland
En nog veel meer! Pak ‘m dus mee uit het winkelschap of bestel ‘m eenvoudig online via de webshop. Meer leesplezier? Bestel dan het pakket Roots september & Roots Vogelmagazine 2 – Najaar 2022. Je betaalt dan € 10,99 i.p.v. € 12,50 en betaalt géén verzendkosten.
Meer lezen over bevers
- De bever is het grootste knaagdier van Europa. Zie je een bever dan vallen direct zijn grote voortanden op. Daarmee kunnen ze vrijwel alle struiken en bomen doorknagen. Hoe snel slijten bevertanden eigenlijk door al dat geknaag?
- In het Limburgse Bunderbos wonen beverfamilies. Wij liepen er een natuurommetje.
- hoe zie je het verschil tussen zwemmende bevers, muskusratten, beverratten en de zeldzame otters? Niels Desmet van de Zoogdierenwerkgroep legt op natuurpunt.be uit hoe je de lookalikes uit elkaar kan houden.
