Natuurorganisaties zien met lede ogen aan hoe er steeds meer afval in de natuur terechtkomt. Niet alleen de hoeveelheid zwerfaval, maar ook het aantal gevallen van bewust in de natuur gedumpte rommel is de afgelopen 10 tot 15 jaar sterk toegenomen. Gelukkig steken overal in Nederland tal van vrijwilligers de handen uit de mouwen om daar wat tegen te doen. Voor wie op zoek is naar een steentje om bij te dragen, doen we een greep uit de mogelijkheden.
Het hele artikel vind je terug in onze extra dikke wintereditie, hieronder alvast een fragment uit het artikel.
Tekst Lia van Looij en Diederik Plug
Volgens Milieu Centraal komt jaarlijks 1 tot 5 procent van het huishoudelijk restafval in de natuur terecht. Percentueel klinkt dat misschien niet als zo veel, totdat je beseft dat dit neerkomt op 35 tot 140 miljoen kilo afval. Per jaar. De overheid is jaarlijks bijna 200 miljoen euro kwijt aan het opruimen ervan, natuurorganisaties als Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten zijn tonnen per jaar kwijt aan het opruimen van in hun gebieden achtergelaten rommel. Wat kunnen we zelf doen om die afvaltsunami een halt toe te roepen? Veel, zo blijkt gelukkig. Het begint natuurlijk bij bewuster omgaan met afval; plastic verpakkingen vermijden, afval gescheiden aanbieden, je eigen boodschappentas meenemen naar de winkel, koffiedrinken uit je eigen mok in plaats van een plastic bekertje – er zijn allerlei manieren om je eigen bijdrage aan de afvalvoetafdruk die we met ons allen op de planeet drukken te verkleinen, en alle beetjes helpen. Maar ondertussen is die voetafdruk al enorm groot en de natuur kan onze afvalberg niet in haar eentje opruimen. Vandaar dat steeds meer organisaties, instanties én particulieren op pad gaan om de natuur van die last te bevrijden. We zetten een aantal aansprekende voorbeelden op een rijtje.
Foto: Cris Toala Olivares. Project: Waddenvereniging
Schone stranden
In januari 2019 verloor containerschip MSC Zoë tijdens een winterstorm 342 containers in de Noordzee. Daarmee belandde 3 miljoen kilo lading in zee en aan de (Wadden-)kust; rommel die, als die niet wordt opgeruimd, jaren, soms eeuwenlang in de natuur aanwezig kan blijven. Ondanks enkele grote opruimacties is nu, zo’n drie jaar later nog lang niet alle afval van die ramp opgeruimd. Temeer omdat er al een enorme afvalberg op de zeebodem lág, want ook zonder containerramp vindt meer dan genoeg afval zijn weg naar de zee. De Waddenvereniging is daarom gestart met een mega-schoonmaakactie: CleanupXL. Het ambitieniveau liegt er niet om: in drie jaar tijd moet 800.000 kilo afval in de Wadden- en Noordzee worden opgespoord, opgeruimd en worden hergebruikt. Ruim 4.500 vrijwilligers hebben zich aan het project verbonden en tal van bedrijven en instanties helpen mee of ondersteunen het project met geld of kennis. Ook op land zijn vrijwilligers namens de Waddenvereniging aan de slag: Project Jut is opgezet om met een stevig lokaal netwerk het hele jaar door opruimacties te organiseren op de plekken waar dat het hardst nodig is. Maandelijks worden locaties geïnventariseerd waar opruimen hard nodig is en in een online agenda vind je waar en wanneer er een actie is en kun je je daarvoor aanmelden. Bij het organiseren van activiteiten wordt rekening gehouden met kwetsbare natuurgebieden en (broed)periodes.
Meer informatie: ikjut.nl/jutxl en cleanupxl.nl.
Foto: Mijke Bos. Project Waddenvereniging
Opruimers van het zuiverste water
In de rivieren ontstaat de plastic soep die bijdraagt aan de vervuiling van zeeën en oceanen. Hoe meer rommel er uit de rivieren en op rivieroevers wordt opgeruimd, des te minder komt er op volle zee terecht, waar het een stuk lastiger op te ruimen is. De organisatie Schone Rivieren heeft zich ten doel gesteld in 2030 de Nederlandse rivieren plasticvrij te hebben gemaakt. De organisatie werkt daarvoor samen met gemeenten en organiseert opruimacties voor verenigingen. Daarnaast worden meer dan 1.000 vrijwilligers ingezet voor onderzoek waarin de plasticvervuiling in Nederland in kaart wordt gebracht, om het probleem bij de bron aan te kunnen pakken.
Meer informatie: schonerivieren.org/vrijwilligers/opruimers/
Meer weetjes en mogelijkheden om je steentje bij te dragen vind je in ons december-nummer.
Nu verkrijgbaar: Roots van december 2021
Het nieuwe en extra dikke december- en januari nummer van Roots is nu verkrijgbaar. Inclusief jaarkalender 2022. Bestel Roots snel en makkelijk via onze webshop. Vermeld ‘GRATIS’ bij de kortingscode en je krijgt het nummer zonder verzendkosten (binnen Nederland) thuisgestuurd.”
