De orchideeën onder de paddenstoelen worden ze genoemd: de prachtige wasplaten. Omdat ze zulke bijzondere kleuren en vormen hebben. Het late najaar is de beste tijd om wasplaten te vinden. En extra bijzonder: 2023 is het Jaar van de zwartwordende wasplaat. Waarnemingen zijn welkom!
Ik kan me er nog even geen voorstelling van maken. Paddenstoelen en orchideeën zijn toch totaal anders? Ik heb afgesproken met een paddenstoelenkenner Jan Meyvogel in Katwijk. We wandelen samen de duinen in. Meyvogel legt uit waarom verschillende soorten wasplaten juist hier groeien: “ze hebben een voorkeur voor schrale duinen. En die vind je hier nog volop. Maar verder bijna nergens meer in Nederland.”
Prachtige wasplaten
We kammen het gebied meter voor meter uit. De meeste soorten wasplaten zijn namelijk super klein. In het gehele duingebied komen 20 soorten voor. Sommigen zijn heel zeldzaam. Toch vinden we al snel de eerste wasplaten: knalrode vuurzwammen. Prachtig om te zien. Opeens komen we op een plek waar er verschillende soorten bij elkaar staan. Even later vinden we de eerste puntmutswasplaat: inderdaad voorzien van een heuse kaboutermuts. Ze zijn knallend geeloranje van kleur en superslijmerig. Dan vinden we de geurende wasplaat. Hagelwit van kleur, herkenbaar aan de ‘aflopende plaatjes’.
Papegaaizwam
Ondertussen is Meijvogel naarstig op zoek naar de must-see onder de wasplaten: het papegaaizwammetje. Opeens vindt hij er een. “Kijk, deze heeft een helemaal groene steel. Bijzonder, want dat hebben ze maar een dag in hun korte leven.” Er omheen staan er nog meer, maar alleen de eerste die we vonden heeft inderdaad zo’n gifgroen steeltje. Heel apart. Iets verderop komen we de zwartwordende wasplaat tegen, een paddenstoeltje dat eerst oranjerood is, maar later zwart kleurt. Dan vinden we een heel apart gevormde vermiljoenwasplaat. De ochtendzon schijnt er dwars doorheen. En, inderdaad, het is net een ontluikende orchidee. Nooit geweten, maar nu wel met eigen ogen gezien.
Op de website van de mycologen vind je meer informatie over deze bijzondere paddenstoelen. Zij hebben de zwartwordende verkozen als Paddenstoel van het jaar 2023. Waarnemingen, liefst met foto, zijn welkom!
Vind je paddenstoelen alleen in de herfst?
De vliegenzwam is natuurlijk onze bekendste paddenstoel. Check de vijf hotspots voor het vinden van deze beauty.