Paddenstoelenfotografie is een relaxte bezigheid, waarin je je helemaal kunt uitleven. In deze aflevering van de serie “Uitgelicht” vertelt Roots fotoblogger Bjorn van Lieshout hoe hij de natuur een beetje naar zijn hand zet…
“Er zijn weinig dingen zo fijn als op een mooie herfstdag de bossen in trekken om paddenstoelen te fotograferen. Paddenstoelenfotografie is heel fascinerend en het belangrijkste is dat de paddenstoelen onbeweeglijk zijn. Dit geeft me de kans om op mijn gemak nieuwe technieken uit te proberen en te experimenteren.
Bijzondere paddenstoelen
Paddenstoelen hebben veel meer verschijningsvormen dan enkel de standaard ‘steel met hoed’. Sommige soorten zien er zo bizar uit dat je eerder denkt aan een buitenaardse levensvorm dan aan een paddenstoel. Eén van die vreemd gevormde schimmels is de gekraagde aardster, die lijkt op een zeester met een bloembol op z’n rug.
Aardsterren vind je voornamelijk langs de kust, maar hier op de Brabantse zandgronden weet ik ook een paar plekjes waar deze bijzondere schimmels groeien. Ik ben er de afgelopen jaren al een paar keer geweest, maar het lukte me steeds niet om een foto van deze paddenstoelen te maken waar ik echt tevreden over was. Daar moest maar eens een keer verandering in komen.
De situatie naar je hand zetten
Ik had de gekraagde aardsterren al snel gevonden. Maar ze stonden ver uit elkaar op lelijke plekken. Wat niet veel mensen weten is dat aardsterren niet vast zitten in de grond, zoals de meeste paddenstoelen, maar dat ze zichzelf van de bosbodem optillen. Ik heb de twee mooiste exemplaren voorzichtig opgepakt, voorzichtig want ze zijn wel heel broos. Vervolgens heb ik ze weer neergezet op een plekje dat lijkt op hun natuurlijke habitat, maar waar het licht veel mooier was.
Het leek zo meer op een fashionshoot dan op natuurfotografie. Ik had alles zelf in de hand: de camera-instellingen, de achtergrond en zelfs de pose van de modellen. Al snel had ik een aantal mooie foto’s gemaakt. Maar ik was nog steeds niet geheel tevreden. Het zag er allemaal te clean uit. Voor de finishing touch heb ik een paar afgevallen boombladeren over de lens gelegd om de foto een natuurlijk kader te geven. Het is even zoeken naar de juiste positie van de bladeren om het gewenste effect te krijgen, maar met live view kun je precies zien wanneer de bladeren goed liggen. Nu kreeg ik eindelijk de foto waar ik al een paar jaar op hoopte.
Na afloop van de fotoshoot heb ik mijn modellen natuurlijk weer netjes op hun plaats terug gezet.
De instellingen
De camera stond ingesteld op diafragmavoorkeur, met een ingestelde diafragmaopening van f/9 voor een redelijke scherptediepte. Bij een ISO van 400 en een belichtingscompensatie van +1 stop leverde dit een bijbehorende sluitertijd van 1/6 seconde op. Om bewegingsonscherpte door het indrukken van de sluiter te voorkomen gebruikte ik de zelfontspanner.”
De paddenstoelenfotografie tips van Bjorn
- Hoe ver kun je gaan met het aanpassen van de omgeving van je onderwerp? Dit is een punt van veel discussie onder natuurfotografen, niet alleen bij paddenstoelenfotografie. Waar sommigen van mening zijn dat je helemaal niets aan de natuur mag veranderen voor de foto, vinden anderen dat het niet erg is om het één en ander aan te passen voor een mooiere foto. Waar de grens ligt is voor iedereen anders. Ik denk dat het een goed uitgangspunt is dat je altijd eerlijk moet kunnen zijn over de manier waarop je de foto hebt gemaakt. Wanneer je het idee hebt dat je erover moet liegen of zwijgen, dan ben je te ver gegaan.
- Een ander belangrijk uitgangspunt is dat je moet weten waar je mee bezig bent en er te allen tijden voor moet zorgen dat je de natuur zo min mogelijk schade doet. Een goede kennis van de natuur is hiervoor erg belangrijk.
NB
Bjorn wil met zijn artikel het verplaatsen van paddenstoelen zeker niet promoten.