Schuw, geheimzinnig, schaars. Dit zijn de typeringen die je vaak leest en hoort over de waterral, een moerasvogel die zich maar zelden laat zien, maar wel geregeld laat horen. En het is zo’n prachtvogel, dat iedere vogelaar hem natuurlijk wel graag in de kijker wil krijgen. Ga dan in de wintermaanden op pad, want juist nu maak je een kans op de ranke waterral!

Want eigenlijk is de waterral niet zo schuw. Je krijgt hem alleen heel moeilijk te zien, omdat ze goed verdekt hun voedsel zoeken langs een modderige waterrand in uitgestrekte rietvelden. En vliegen dien ze ook niet graag, ze maken zich liever lopend uit de voeten. Die combinatie maakt het juist zo moeilijk om hem waar te nemen.

Waterrallen lopen vooral ’s winters vaak langs waterranden. Foto Cecile Bleijs

Ranke waterral

Maar in de winter, en zeker als het vriest, moeten ze wel op zoek naar open water omdat ze hier hun voedsel vinden. Ze lopen dan zomaar langs de ijsrand van een sloot of een kanaal, of scharrelen rond in de buurt van een afwateringskanaal of ander stromend water dat open blijft. Dat kan ook zomaar midden in een stadspark zijn. Blijft het langdurig vriezen, dan zie je ze soms als een ranke kip over het ijs rennen, op zoek naar een open plek in het ijs of een wak.

Waterrallen rennen over de grond en komen zo ook in de netten van vogelringers terecht. Foto Paul Bohre

Gillende big

De waterrallen die hier broeden zijn vooral standvogel, ze blijven het hele jaar hier. In de wintermaanden wordt de populatie deels aangevuld met broedvogels uit Oost- en Noord-Europa, zodat het er ineens veel meer zijn. Waterrallen zijn ook in de winter opvallend luidruchtig, en ze kunnen een breed scala aan geluiden maken. Ze tokken als kippen, grommen en schreeuwen, onheilspellend kreunen en klagen, gillen als een varken. Hoor je ze, probeer ze dan zo dichtbij mogelijk te benaderen, wees stil en zoek vervolgens gewapend met een verrekijker een plekje met uitzicht op de een rietkraag met modderrand… En dan maar hopen dat je een glimp krijgt van deze ranke schoonheid. Met sneeuw op de achtergrond zien ze er extra mooi uit.

Foto header: Robbert de Smet

Klik hier voor een leuk filmpje van de waterral en zijn diverse geluiden.

Vind je vogels kijken leuk? Maak dan kennis met het nieuwste Roots Vogelmagazine en bestel hem hier.