De zwarte ooievaar is in tegenstelling tot de gewone ooievaar een schuwe broedvogel die zich een groot deel van het jaar zelden buiten het bos of het moeras laat zien. De laatste jaren neemt hun aantal in ons land toe, vooral in juli en augustus. Deze zwarte ooievaars zijn trekkers uit (Noord-)Oost-Europa.
De laatste dagen worden ze alweer gemeld in Nederland: zwarte ooievaars (vooral jonge vogels) die op trek zijn naar het zuiden. Alleen of in kleine groepjes blijven ze geregeld enkele dagen rondhangen in geschikte voedselgebieden zoals de Oostvaardersplassen, Veenwouden (Friesland), Zuurdijk (Groningen), Nederweert (Kwegt) of de Groote Peel.

Zwarte ooievaars op trek
Maar je kunt deze giganten met een spanwijdte van wel twee meter op trek eigenlijk overal tegenkomen. De laatste dagen zijn ze bijvoorbeeld gezien in Zuid- en Noord-Holland (onder andere boven het huis van Roots-redacteur Paul Böhre!), Overijssel, Gelderland, Brabant en Limburg. De meeste kans heb je in het oosten en zuidoosten van het land. En dan zowel bij water als op een akker of grasland. Ze jagen op vissen als amfibieën, maar ook insecten zoals sprinkhanen. De jonge zwarte ooievaars zijn doorgaans tammer dan de oude vogels, en vliegen niet snel op.
Toekomstige broedvogel?
De vogels die door Nederland trekken komen vooral uit Denemarken, Noord-Duitsland, Polen en Tsjechië. Overwinteren doen ze – net als de meeste gewone ooievaars – in Afrika. De populatie groeit, vandaar dat we ze de laatste jaren steeds vaker n Nederland zien. Deze soort breidt zijn broedareaal al jaren uit richting Nederland. In de aan ons land grenzende Duitse deelstaten Niedersachsen en Nordrhein-Westfalen dijt de verspreiding uit naar het westen. De populatie in België is de broedpopulatie in de Ardennen is eveneens gegroeid naar meer dan honderd paren. Al jaren hopen Nederlandse vogelliefhebbers dat de zwarte ooievaar gaat broeden in Nederland, maar een serieuze broedpoging is nog steeds niet vastgesteld. Voorlopig moeten we het dus nog even doen met de vooral jonge vogels.

Verschil jong en oud
Verschil oude en jonge zwarte ooievaar: de oude vogels hebben een rode snavel en rode poten, en een paarsgroene glans over de zwarte veren, de jonge vogels hebben een dofgroen verenkleed en grijsgroene snavel en poten. Let in de vlucht op de geheel donkere ondervleugels, verschil met de gewone ooievaar.
Foto bovenaan: Getty Images.
- Kijk op Waarneming.nl voor de meest recente waarnemingen van zwarte ooievaars.
- Leuk weetje: hoe en waarom komen ooievaar van ver af op vers gemaaid gras?
- En natuurlijk is het Roots Vogelmagazine iets voor jou. Het nieuwste nummer is nu in de maak en verschijnt half augustus.