Een van mijn favoriete Nederlandse roofvogelsoorten is de boomvalk. Deze gestroomlijnde roofvogel is gemakkelijk te herkennen aan zijn sikkelvormige vleugels en bruinrode broek. Hij bidt niet, zoals een torenvalk, maar is vooral een sierlijke luchtjager.
Al in de tachtiger jaren kon ik uren naar ze kijken, als ze op insecten aan het jagen waren boven de Amsterdamse Waterleidingduinen. Op een plek waar ze hun prooien plukten, een omgevallen grove den, raapte ik regelmatig veren. Daartussen soorten als mussen, spreeuwen, zelfs grasparkieten en gierzwaluwen. De boomvalk is zo snel in de lucht, dat hij zelfs wel eens een gierzwaluw pakt, vooral de nog wat onhandige jonge vogels.
Sierlijke jager
Ik moet hier direct aan terugdenken, als ik op een zwoele zomernamiddag op het Otterlose Zand een paar jonge boomvalken zie proefvliegen. Ze zijn blijkbaar net aan het oefenen, want ze flappen nog ietwat hulpeloos rond boven de boomkruinen. Pa en ma hangen er vlak boven. Bezorgd houden ze hun kroost in de gaten, want zo hulpeloos als ze nu nog zijn, vormen ze een gemakkelijke prooi voor de havik. Deze bruut heeft ook de jonge boomvalk op zijn menu heeft staan. Met het uur worden ze behendiger, machtig mooi om te zien. Binnenkort jagen ze net zo behendig als hun ouders in de vlucht op libellen en andere insecten, die ze al vliegend ontdoen van de vleugels, en dan oppeuzelen.
750 paar
Jammer genoeg gaat het niet goed met de boomvalkenstand. Het aantal broedparen is sterk gedaald van enkele duizenden tot zelfs onder de 700 paar. In Drenthe, ooit een bolwerk, zie je ze vrijwel niet meer. Door het ontbreken van oude kraaiennesten, waarin ze graag nestelen, het verdwijnen van favoriete prooidieren als huismus en zwaluwen, en de altijd loerende havik. Maar wie goed oplet, ziet ze nu op fraaie zomeravonden in open landschappen jagen op libellen en andere vliegende insecten of zwaluwen. Soms zelfs boven de stad. Een adembenemend mooi gezicht.
Welk geluid maakt de boomvalk?
Het geluid dat de boomvalk maakt is hoog en snel herhalend. Zo klinkt het geluid van een boomvalk.
Lees- en luistertips
- Meer lezen over de boomvalk en andere roofvogels: bestel het Roots boek Roofvogels en uilen van noordwest Europa, met teksten van Roots redacteur Paul Böhre en illustraties van Joris De Raedt.
- Vind je vogels kijken leuk? Luister eens naar een van de 39 vogel-podcasts van Roots.
- Of bestel het laatste Roots Vogelmagazine, boordevol superleuke informatie over vogels kijken. Het nieuwste nummer is zojuist verschenen:
Wat je leest in Roots Vogelmagazine Najaar 2023:
- De raaf: alles over een miskend genie
- Zo herken je de 4 snippensoorten
- 5 Zwanensoorten in beeld
- Zo fotografeer je zeevogels
- Gek vogelgedrag verklaard
- Vogelrijke rondreis op Lesbos
En nog veel meer – dus bestel dit Roots Vogelmagazine snel! Binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.
