Het nationale park De Maasduinen in Limburg is rijk aan landschappen zoals bossen, heide en vennen. Meest opvallend zijn de hoogteverschillen door de rivierduinen en beekdalen. En dat trekt weer allerlei bijzondere dieren zoals zandhagedis en heikikker. Zin om te wandelen in De Maasduinen? Roots heeft 3 mooie natuurwandelroutes in dit gebied.
Wandelen De Maasduinen: route 1
Afferden: bos aan de Maas
Je zou het niet verwachten in Limburg, maar de steile hellinkjes die je oploopt zijn duinen. Rivierduinen om precies te zijn. Na weer een duin op en af te zijn gewandeld, komt het pad uit op een open plek bij een kapelletje, midden in het bos. Het is de Mariakapel, ook wel Paterskapel genoemd. Of, of z’n Limburgs: Paoterkapelleke.
De route gaat vervolgens richting het Zevenboomsven, maar eerst ligt links nog het Kop-en-schotelven. Er dobberen twee paartjes Canadese ganzen en een koppel kuifeenden. Waarom het ven zo heet weet niemand, maar met wat fantasie kun je er inderdaad een kop-en-schotel in zien. Het is een bijzonder gezicht, zo’n ‘oase’ in een uitgestrekt heidelandschap.
Even verderop staat boven op de hoogste paraboolduin van De Maasduinen een uitkijktoren. Dit is het allerhoogste punt van De Maasduinen, 33 meter boven NAP. Het uitzicht is indrukwekkend. Als je goed kijkt kun je zelfs een stukje Duitsland zien.
Startpunt: Boscafé ’t Rimpelt, Rimpelt 31 in Afferden. Lengte route: 10 km. Bekijk de route op kaart of download de gps-track.
Wandelen De Maasduinen: route 2
Well: rond het blauwe hart
De zon is net op; een dunne laag bewolking filtert het licht. Honderden grauwe ganzen kiezen het luchtruim. Met veel kabaal verruilen ze hun veilige slaapplaats op het Noord-Limburgse Reindersmeer voor de grazige uiterwaarden van de Maas. Na het ganzentumult oogt even later het water van het meer weer rimpelloos. Behalve rondom de kuifeenden die paarsgewijs op de plas dobberen. Om en om duikt er eentje naar beneden. Om telkens dertien seconden later weer boven te komen. Een indicatie van hoe diep het meer er is – niet echt diep dus.
In het midden van de plas zwemmen geen vogels. Daar bevindt de bodem zich op 20 meter onder de waterspiegel. Onbereikbaar voor watervogels. Vergeet ook niet met je verrekijker de oevervegetatie af te speuren. Daar zitten namelijk watersnippen. Bij gevaar vliegen ze zigzaggend en met veel kabaal weg.
Het Reindersmeer is in de vorige eeuw door zand- en grindwinning ontstaan. Meer dan 22.000 schepen vol bouwmateriaal zijn er tussen 1971 en 2001 via een speciaal daarvoor gebouwd sluizencomplex naar de Maas gevaren. Een deel van de oevers is na het beëindigen van de graafwerkzaamheden afgevlakt, maar niet overal en met een reden: de steile wanden zijn belangrijke broedplaatsen voor oeverzwaluwen en ook ijsvogels.
De noordkant van het meer grenst aan de Bergerheide. Hier heb je uitzicht op de licht golvende heide met daarachter de schaars begroeide rivierduinen. Die rivierduinen zijn in de laatste ijstijd ontstaan. Het zand stoof op uit de rivierbedding van wat tegenwoordig de Maas heet. Deze metershoge zandduinen liggen hier dus al ruim 10.000 jaar en tegenwoordig kun je er mooi wandelen.
Startpunt: parkeerplaats bij bezoekerscentrum De Maasduinen (ten zuiden van de sluizen), Bosserheide 3e, 5855 EA in Well. Lengte route: 8 of 11 km. Bekijk de route op kaart of download de gps-track.
Wandelen De Maasduinen: route 3
Wellerlooi: Landgoed de Hamert
Ingeklemd tussen de Duitse grens en rivier de Maas ligt landgoed De Hamert, dat onderdeel is van nationaal park De Maasduinen. Door de talrijke vennetjes en natte heide is dit langgerekte Limburgse terrassenlandschap een kuuroord voor amfibieën, reptielen én wandelaars.
Het bospad aan het begin van de route slingert hoog langs het Gelderns-Nierskanaal. Dit in 1770 gegraven kanaal voert water af uit Duitsland. Langzaam heeft het kanaal de vorm gekregen van een verwilderde rivier. Door het uitzicht over het moerasbos met elzen en wilgen heerst op deze plek een buitenlands natuursfeertje.
Landgoed De Hamert is onderdeel van het nationale park Maasduinen (lees meer over het gebied in deze landschapsbiografie). Het gebied kenmerkt zich door een diversiteit aan landschappen, waaronder droge en natte heide, paraboolduinen, en uitgestrekte naald- en loofboombossen. De Looierheide, een bekend deel van De Hamert, valt op door zijn droge struikheivegetatie. Vooral in augustus en september, wanneer de struikhei bloeit, heb je hier een mooi uitzicht.
Na een kilometer of vier kom je langs het Westmeerven waar je kans maakt op de heikikker. Deze fascinerende amfibie trekt de aandacht door zijn unieke paargedrag. Mannetjes transformeren tijdens de paartijd van kleur; van bruin naar helderblauw kleur om vrouwtjes te lokken. Dit schouwspel is voornamelijk te zien van eind februari tot begin april.
Het slot van de route biedt een fraai afsluiting: vanaf het wandelpad, dat over de duintoppen loopt, langs het Pikmeeuwenwater heb je goed zicht op een verzameling hoogveenvennen. Veel dieren en planten voelen zich in dit voedselarme biotoop niet thuis. Wat er dan wel leeft is vaak heel karakteristiek, zoals lavendelhei of de zandhagedis.
Startpunt: parkeerplaats bij pannenkoekenhuis Jachthut Op den Hamer, Twistedenerweg 2, Wellerlooi. Lengte route: 9,2 of 14 km. Bekijk de route op kaart of download de gps-track.
Meer wandelinspiratie
- Uitgebreid lezen: wie wandelt op topografische kaarten verovert langzaam natuurgebieden, streken en landen. Voor wandelredacteur Daniël Mulder is een topografische kaart meer dan een uitgevouwen landschap op papier. Een ode aan de (wandel)kaart.
- Voor wandelaars is het lopen over een vlonderpad altijd een aangename verrassing. Vanaf zo’n pad kun je vaak perfect dieren en planten bekijken. Roots tipt 11 fraaie vlonderpaden in Nederland.
Foto bovenaan: Edwin Giesbers
