De oogstrelende boomklever is vooral in deze tijd van het jaar luidruchtig en dus aanwezig. Zó klinkt het geluid van de boomklever, en meer weetjes over deze kleurrijke veelfluiter (die níet bruin is).
Roots-redacteur Paul Böhre: “De eerste keer dat ik in mijn vogelaarsleven een boomklever hoorde zingen, herinner ik me nog als de dag van gisteren. Het was in het begin van de jaren 80, ik wandelde op een zonnige dag in februari over een landgoed in Muiderberg met prachtige stokoude loofbomen. Opeens hoorde ik een voor mij onbekende vogel heel hard en melodieus zingen. Ik dacht eerst aan een ontsnapte kanarie, maar dat kon toch niet? Toen kreeg ik de bewuste vogel in beeld: het geluid was van een boomklever! Nooit geweten dat die zo mooi kan zingen. En zo luid.”
1 Het geluid van de boomklever: divers en vocaal
De boomklever is heel vocaal, en beschikt over veel verschillende roepjes. De zang is een snelle triller of een trage serie van fraaie, bijna menselijke fluittonen. Roept een herhalend ‘twiet-twiet’ of ‘tuu-tuu’ en kort ‘sit’. In de Roots-podcast Notenkrakers kun je zijn geluid beluisteren.
2 De boomklever is níet bruin
Het is een gedrongen vogel, met een grote kop en rechte staart. De boomklever is níet bruin, maar is blauwgrijs van boven, met een zwart masker. Zijn kleur van de onderkant varieert van oranjebeige (in West- en Zuid-Europa) tot wit (in Noord- en Oost-Europa).
Tijdens de broedperiode is het mannetje extra opvallend gekleurd. Vrouwtje boomklever is minder uitbundig van kleur en heeft een iets bruinere oogstreep.
3 Hij ‘metselt’ een (te grote) broedholte kleiner
Als het echt nodig is, verkleinen boomklevers een te grote broedholte door deze met modder dicht te ‘metselen’. Dat metselgedrag is zo sterk dat ze behalve de eigen nestopening ook in de omgeving doorgaan met metselen. Soms maken de vogels zelfs een afdakje boven de nestopening.
Bij de nestkast van de boomklever zit de ingang aan de zijkant.
4 Het betere hakwerk
Met zijn stevige grijszwarte, puntige snavel kraakt de boomklever moeiteloos de hardste noten, zelfs een hazelnoot. Die worden soms vastgezet in een spleet in de bast of muur, en vervolgens stuk gehakt voor de lekkere zachte inhoud. Ook eet hij insecten en bessen. In de herfst slaat hij zijn voedsel vaak op, als appeltje voor de dorst.
In de video hieronder zie je een hakkende boomklever.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
5 Een echte boombewoner
Boomklevers leven vooral op de grote takken en stammen van grote bomen; de korte poten met relatief lange tenen zorgen voor een uitstekende grip op de ruwe boomschors.
6 Honkvaste vogel
Volwassen boomklevers zijn bijzonder honkvast. De uitgevlogen jonge vogels maken omzwervingen tot wel enkele kilometers in de omgeving. Daardoor verschijnen in de nazomer en vroege herfst soms boomklevers op locaties waar ze niet broeden, mits deze op niet te grote afstand van broedgebieden liggen. Doortrek uit Noord-Europa vindt zelden plaats.
7 Smult van zonnebloempitten
De boomklever eet gevarieerd: insecten, vruchten en noten. Ligt er iets lekkers op een voedertafel, dan kan hij zeker langskomen. Zijn favoriete kostje: zonnebloempitten.
Meer lezen
- In Roots februari lees je meer over, en zie je meer van, deze kleurrijke veelfluiter.
- De boomklever is enorm in aantal toegenomen: in de jaren zeventig van de vorige eeuw broedden er nog maar zo’n 6.000 paar boomklevers in Nederland.
- Bekijk hier een filmpje van baltsende boomklevers.
Tekst: Paul Böhre
Foto bovenaan: Getty Images
