Maak een account aan en switch eenvoudig tussen jouw favoriete magazines


Landschappen door de lens: heide

Marloes Blom

14 juli 2025 .

heide

In de zomer veranderen de heidevelden in een prachtig paars tapijt van bloeiende dopheide en struikheide. Zoemende bijen zoeken op de heideplanten naar nectar en vlinders dansen er van bloem naar bloem. Het is een lust voor het oog voor elke natuurliefhebber en het geeft eindeloos veel mogelijkheden voor de fotograaf.

De heidevelden in de Lage Landen zijn eeuwen geleden door menselijke invloed ontstaan. Bos werd gekapt voor landbouw, terwijl schapen de grassen en jonge boompjes kort hielden. Hierdoor kregen heideplanten zoals dopheide en struikheide de ruimte, en ook struiken als jeneverbes en brem gedijden op de schrale zandgronden.

Actief beheer voor behoud van unieke heidelandschappen

Veel heidegebieden verdwenen in de 20e eeuw door verstedelijking, intensieve landbouw en verdroging. Daarom worden de overgebleven heidevelden nu actief beheerd: bomen en grassen worden verwijderd en de bodem wordt geplagd. Begrazing door schapen zorgt er vervolgens voor dat de heide open blijft. Zo kan dit unieke landschap blijven bestaan.

Gouden tinten

Kort na zonsopkomst overheersen de gouden tinten. Door in de richting van de zon te fotograferen, vang je dat warme licht in je foto. Takjes bloeiende struikheide vullen het hele beeld. Om een rustig beeld te krijgen, kies je voor een groot diafragma, zodat maar weinig takjes op de foto scherp zijn. De rest verdwijnt in een prettige onscherpte. Het oog wordt meteen naar de twee scherpe stengels in het midden getrokken.

Sony A7M3 op 172 mm, 1/1.000s, f/4; ISO 200. Foto: Karin de Jonge

Blingblingeffect

Dit spinnenweb zit vol met dauwdruppels die voor een blingblingeffect zorgen. De struikheide doet goed mee; in de druppels zie je stukjes van de heideplant terug. Het diafragma is bewust iets kleiner gezet, waardoor de druppels parelkettingen vormen. Er is onderbelicht om uitgebeten vlekken te voorkomen. De spin zit precies op de diagonaal in het midden. Dit zorgt voor een dynamische tweedeling van de voor- en achtergrond.

Sony A7M3 op 90 mm macro, 1/800s, f/4,5, ISO 100. Foto: Erik Nevels

Filmtip
Op de Schaaks Heide laten Karin en Erik zien hoe je de mooiste foto’s maakt van heide.

3x fotogenieke heidegebieden

  • De Veluwe herbergt een afwisseling van heidevelden, bossen, zandverstuivingen en moerasgebieden.
  • Het Drents-Friese Wold bestaat uit een gevarieerd landschap met heide als een van de kenmerkende landschapselementen. Het biedt diersoorten zoals de nachtzwaluw en de heikikker een geschikt leefgebied.
  • Op de Brunssummerheide wisselen heidevelden, vennen, bossen en graslanden elkaar af.

Meer (fotografie)tips voor heide vind je in Roots juli/augustus, nu te koop in de winkels en eenvoudig te bestellen via de webshop.

 

Tekst: Karin de Jonge en Erik Nevels
Foto bovenaan: Erik Nevels

Hart voor de natuur: klik hier voor  tips voor verantwoord fotograferen