Oranje boven in de natuur

Paul Bohre

24 april 2023 .

Kijk niet vreemd op als je juist op Koningsdag een vlinder ziet vliegen met oranje vleugeltoppen. Of een eend ziet dobberen met een oranje kroon. Ze bestaan echt: het oranjetipje, de krooneend, zelfs de koningseider. Oranje boven in de natuur!

Oranje gevleugeld: het oranjetipje

Het kan op Koningsdag zomaar gebeuren. Dat er een vlindertje met werkelijk knaloranje vleugeltoppen voor je uit vliegt. Dat is het mannetje van het oranjetipje, een prachtig vlindertje dat te herkennen is aan de oranje toppen van de vleugels. Ze patrouilleren nu langs paden en bosranden en zitten soms achter de vrouwtjes aan, die de oranje vlek missen.

Zowel het mannetje als het vrouwtje hebben groen met witte blokjes op de onderkant van de achtervleugel. Die zie je vooral als ze met dichtgeklapte vleugels rusten op de bloemknoppen. Ze vliegen rond plantensoorten als look-zonder-look en de pinksterbloem; hierop leggen ze hun eitjes.

Lees ook:

Oranje boven in de natuur
Het mannetje oranjetipje op pinksterbloem. Foto: Wessel Veenbrink

Oranje boven: de krooneend

Maar pas echt oranje boven is de krooneend. Het mannetje heeft een oranjebruine kop en een oranje kroon. In 1940 werd deze opvallend fraai gekleurde watervogel voor het eerst in Nederland gezien. Maar vooral in de laatste twee decennia breidt de populatie zich uit. Momenteel broeden er in Nederland meer dan 250 paren, dus 500 volwassen vogels en een onbekend aantal jongen. In de landen om ons heen is de soort nog steeds schaars. Pas in Frankrijk (met name de Camargue) en Spanje (Ciudad Real) kom je ze in veel grotere aantallen tegen.

Oranje boven in de natuur
De krooneend is toppunt van oranje boven. Foto: André Pijl

Koninklijke naam: de koningseider

Er is ook een eend die zelfs koningseidereend wordt genoemd: de koningseend. Soms verblijft die zelfs een tijdje op Texel. Het is ook nog eens een hele mooie eend om te zien, met zijn blauwgrijze kop, kleurrijke snavel en zwarte zeiltjes op zijn rug.

Oranje boven in de natuur
Opvallende verschijning, de koningseider bij Texel.

Kijktips

Oranjetipje
Zoek oranjetipjes vooral in de buurt van look-zonder-look en pinksterbloem, waarop ze ook hun eitjes leggen. Hun aantal varieert sterk van jaar tot jaar. Je kunt ze overal tegen komen in Nederland, maar de meeste kans maak je in het oosten. Ze vliegen tot eind mei. 
Krooneend
Krooneenden zijn in het broedseizoen vooral te vinden in de Waterleidingduinen, het Vechtplassengebied en in de Randmeren rond Flevoland. Later in het jaar verschijnen ze op meer plekken.

Lees ook:
Rond de grens van Noord- en Zuid-Holland en snuffelend aan de Noordzee liggen de Amsterdamse Waterleidingduinen. In het zuiden van dit natuurgebied ligt De Zilk. Hier kun je nog urenlang in je eentje ronddolen en word je overladen met cadeautjes als intense stilte, mooie vergezichten en winterse pareltjes in het mos. Roots zette er deze route uit.

Wat je leest in Roots Vogelmagazine Najaar 2023:

  • De raaf: alles over een miskend genie
  • Zo herken je de 4 snippensoorten
  • 5 Zwanensoorten in beeld
  • Zo fotografeer je zeevogels
  • Gek vogelgedrag verklaard
  • Vogelrijke rondreis op Lesbos

En nog veel meer – dus bestel dit Roots Vogelmagazine snel! Binnen Nederland betaal je geen verzendkosten. 


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Nieuws