Wandelen in De Zilk: alleen op de wereld

Rond de grens van Noord- en Zuid-Holland en snuffelend aan de Noordzee liggen de Amsterdamse Waterleidingduinen. In het zuiden van dit natuurgebied ligt De Zilk. Hier kun je nog urenlang in je eentje ronddolen en word je overladen met cadeautjes als intense stilte, mooie vergezichten en winterse pareltjes in het mos.

Een viertal damherten ademt wolkjes en vlucht de duinen in wanneer het portier van de auto met een klap dichtvalt. Tussen zonsondergang en zonsopkomst rekenen zij ook de parkeerplaats tot hun domein, want wandelaars zijn pas welkom zodra de zon weer op is. Het is een gure februariochtend. Op een eenzame hardloper na is er nog niemand te bekennen. De zon is nog maar net op en kleurt de lucht oranje. Temperaturen onder het vriespunt hebben vannacht een dekentje van ijskristallen over de duinen uitgespreid. De verdroogde, roodbruine adelaarsvarens bij de start van de wandeling kleuren mooi bij het dunne laagje rijp.

De Amsterdamse Waterleidingduinen zijn zo’n 0,34 km² groot. Dit duingebied tussen Zandvoort en Noordwijk is onderdeel van Natura 2000-gebied Kennemerland-Zuid. Sinds 1853 wordt er water gewonnen. De eerste jaren door grondwater op te pompen. Sinds dat niet meer toereikend is om de dorst van de bevolking te lessen, wordt rivierwater door transportleidingen naar de duinen gebracht dat vervolgens door het zand in drie maanden tijd op een natuurlijke manier wordt gezuiverd. Tegenwoordig gaat het om zo’n 70 miljoen kubieke meter per jaar.

Spannende hertenpaadjes

Op de 23 meter hoge duintop Kop van het Grote Vlak staat een bankje met prachtig zicht over het duingebied. Later zal blijken dat dit voorlopig het laatste bankje is die we tegenkomen. Het onverharde, ongemarkeerde pad leidt je nog verder van de bewoonde wereld. Het enige wat je nog hoort is de intense stilte, zo nu en dan overstemd door luid zingende vogels of een overvliegende Boeing. Hier in de Amsterdamse Waterleidingduinen mag je vrij ronddwalen en de ongebaande paden verkennen. Spannende hertenpaadjes werken dan ook als een magneet en werkelijk elk spoor dat het duin op leidt, belooft een cadeautje: een konijn dat abrupt wegschiet, een damhert op maar enkele meters afstand, vossenprenten in het zand of een mooi panorama.

Urenlang ronddolen

Door mul zand gaat de wandeling, over ruiterpaden en duintje op, duintje af. Urenlang kun je in dit woeste duingebied ronddolen zonder iemand tegen te komen, gadegeslagen door een torenvalk in de top van de boom, een damhert dat door een natte duinvallei waadt of een grote gele kwikstaart in het struweel. Bij het einde van de wandeling aangekomen staat een aantal damherten al te popelen om de parkeerplaats weer op te gaan. Ze zijn te vroeg, er staan nog vrij veel auto’s. Auto’s van wandelaars die je tijdens de wandeling niet tegenkomt.

Wandelen in De Zilk

De complete reportage, inclusief wandelkaart en routebeschrijving, vind je in de Roots van februari 2023. Download hier de gratis gps-track van de wandeling door De Zilk.

Meer natuurwandelen met Roots

• In het hart van het uitgestrekte Horsterwold ligt de Stille Kern, een Flevolands natuurpareltje waar al decennialang grazers het landschap vormgeven. Ontdek het gebied met dit natuurommetje.
• Het maken van een lange wandeltocht zorgt niet alleen voor rust en stilte in je lichaam; na een flink aantal kilometers kijk je ook anders naar de wereld om je heen. Roots selecteert 3 paden die extra aandacht hebben voor troost en bezinning.

Roots februari

Wat je leest in Roots februari:

• Zo help je zeepaardjes in de Noordzee
• Wandeling in de Amsterdamse Waterleidingduinen 
• Foto’s van de maand: uilen 
• De kwestie: gaan delen van de Veluwe tijdelijk dicht?
• Nonnetjes in Nederland
• Natuurommetje: de Vaalserberg
• De gletsjerberen van Groenland
• Fotohut in Clinge (beroemd vanwege de eekhoorns)
• Doe mee: de Roots natuurfotowedstrijd 2023

En nog veel meer! Bestel deze Roots eenvoudig via de webshop – binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.

Tekst en foto’s: Lia van Looij