Dag van de Paardenbloem is ode aan een bloem met een imagoprobleem

Daniël Mulder

21 april 2023 .

paardenbloem

Weilanden vol paardenbloemen worden zeldzamer en dat is zonde, want ze zijn belangrijk voor de biodiversiteit, meent plantenkenner Karst Meijer. “Weidevogels zoals de grutto kunnen niet zonder de paardenbloem”, zegt hij. Om de plant in het zonnetje te zetten, organiseert hij op zondag 30 april de Dag van de Paardenbloem.

Op een tafel in het Herbarium Frisicum in Wolvega ligt een flinke bos gedroogd plantenmateriaal. “Het komt uit een muur van een tweehonderd jaar oud landhuis waar het is gebruikt als isolatiemateriaal”, vertelt botanist Karst Meijer enthousiast. “Dat gras moet van een hooilandje uit buurt van het landhuis zijn gekomen, dus dat zegt iets over welke planten er toen groeiden.” Dan droogjes: “We moeten alleen nog even uitpluizen welke soorten het zijn.”

paardenbloem met vlinder
Meer dan 120 soorten insecten zijn dol op paardenbloemen, bijvoorbeeld deze citroenvlinder. Foto: Ernst Kremers

Het Fries Herbarium is gevestigd in een voormalig schoolgebouw en er liggen meer dan 150.000 gedroogde planten opgeslagen. De collectie – de grootste privéverzameling van Nederland – is opgezet door Meijer. Hij is tuinontwerper van beroep en daarnaast doet hij onderzoek naar planten, met name paardenbloemen en bramen. Als 12-jarige raakte hij in de ban van planten. Hij was begin twintig toen hij de hele Nederlandse flora kende en een nieuwe uitdaging zocht. “Ik dacht: wat zijn moeilijke soorten en waar valt nog veel te ontdekken? Bramen dus én paardenbloemen.”

Paardenbloem is niet ordinair

Meijer is ook de bedenker van de Dag van de Paardenbloem, gehouden op de laatste zondag van april. Dit jaar is op zondag 30 april de 4e editie. Doel van de dag is om de paardenbloem uit het verdomhoekje te halen en om mensen te laten beseffen hoe belangrijk de plant is voor de biodiversiteit. Best lastig beaamt hij, want een paardenbloem heeft niet zo’n exotische uitstraling als bijvoorbeeld de orchidee.

paardenbloempluis
Bedauwde pluizen van paardenbloem. Foto: Edwin Giesbers

Hij vervolgt: “Iedereen kent de paardenbloem, maar niemand weet er iets van. Zelfs natuurbeheerders zeggen dat er genoeg zijn. Als ik mensen vertel dat ik onderzoek doe naar paardenbloemen, beginnen ze vaak te lachen. Paardenbloemen, wat is daar nu interessant aan! Of ze zeggen dat paardenbloemen geen echte soorten zijn. Ze hebben er ook een hekel aan, ze vinden het een ordinaire plant.

Mensen willen vooral geen paardenbloemen, want die zitten maar met de lange penwortels vast in het gazon. En boeren moeten er ook weinig hebben. Want waar een paardenbloem groeit, kan geen gras groeien voor de koeien. Je kunt rustig zeggen dat de paardenbloem een imagoprobleem heeft.”

Dag van de paardenbloem
De moeraspaardenbloem op de foto is een zeldzame soort. Er zijn in Nederland 250 soorten paardenbloemen bekend, maar plantenkenner Meijer denkt dat er wel 1.000 soorten zijn. Wereldwijd zijn er vierduizend soorten beschreven en ze groeien op alle werelddelen, zelfs in het Arctisch gebied.

Dag van de Paardenbloem

De Dag van de Paardenbloem wordt voor de 4e keer gehouden. Het is altijd op de laatste zondag van april, dit jaar is dat zondag 30 april. Dit jaar is er een speciaal programma in de Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht met lezingen en de presentatie van de Veldgids Nederlandse Paardenbloemen. Aanmelden kan tot 28 april via het e-mailadres: [email protected].

Meer artikelen over planten

  • Het fluitenkruid staat in bloei, wat weet jij over deze plant?
  • Minder of helemaal niet maaien in de maand mei. Dan groeien er (meer) bloemen en hebben onder meer bijen, kevers en vlinders meer voedsel. De biodiversiteit opkrikken, dát is het doel van Maai Mei Niet. Doe je mee?
  • In De naturalis historia brengt de Belgische plantenkenner en auteur Marcel De Cleene de vergeten toepassingen van circa 250 soorten planten bijeen. Het boek is fraai geïllustreerd met oude tekeningen van planten. Lees hier de recensie.
  • Waarom insecten van ‘plantenzweet’? Het antwoord vind je hier.

Foto bovenaan: Niels Kooyman

Wat je leest in Roots november:

  • November + treevember: aanpoten!
  • Successtory: de oehoe
  • Herfstwandelen in het spoor van de Hierdense Beek (+ routekaart)
  • Natuurommetje bij Zuidlaren
  • De mooiste lezersfoto’s van eekhoorns
  • Film ‘Het wilde België’: in gesprek met de maker
  • 11x pretty in pink, van zoutmeer tot roze dolfijn

En nog veel meer. Bestel deze Roots snel – binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Nieuws