Reuzendoder in het bos

Paul Bohre

20 oktober 2023 .

De reuzenzwam is een enorme zwam die veel voorkomt op en bij oude beuken. Maar ook andere soorten bomen worden aangetast. Eigenlijk betekent de aanwezigheid van deze gigant het einde voor de boom, deze zwam is een reuzendoder!

De reuzenzwam wordt pas zichtbaar als het vruchtlichaam, de paddenstoel, zichtbaar wordt. Ondertussen tasten de zwamdraden onder de grond de boom van binnen uit onherstelbaar aan. De wortels van de zwam reiken tot in het kroondak, waar de boom als eerste zijn bladeren zal verliezen. Als het vruchtlichaam ‘ineens’ boven de grond tevoorschijn komt, zijn de ook diepere wortels al aangetast. Dit veroorzaakt grootschalige rot onder het maaiveld en in het wortelstelsel. Als ook de bovenste delen van de kroon beginnen af te sterven, is het einde van de boom echt in zicht. Door de wortelrot neemt de kans op stambreuk of windworp toe, met alle gevolgen van dien. Kap is de enige optie dan, vooral bij bomen die dicht op de openbare weg staan.

Reuzenmoordenaar
Wanneer je het vruchtlichaam van de reuzenzwam ziet, is de boom dood. Foto: Paul Böhre

Reuzendoder

Overigens doet de boom wel zijn uiterste best om de reuzenzwam kwijt te raken. Hij maakt extra wortels aan en laat extra hout groeien. Maar de boom zal het gevecht met de reuzenzwam uiteindelijk niet winnen. Wel duurt het jaren voordat duidelijk is dat de zwam in de boom zit. Dat wordt pas duidelijk als de zwamlichamen zich openbaren. Zie je de zwammen op de boom, dan betekent dit het absolute einde van de boom. De reuzenzwam is een reuzendoder. Sterker nog: zelfs als de boom helemaal dood is, blijft de zwam leven. Hij verandert de strategie dan van parasiet naar saprofyt: een organisme dat op materiaal leeft dat al dood is.

Reuzenmoordenaar
Deze paddenstoel kan wel een doorsnede hebben van 80 cm of meer! Foto: Paul Böhre

Kijktip

De reuzenzwam heeft eenjarige vruchtlichamen die in een soort dakpanvorm groeien. De ene laag is dikker dan de andere en de zwam staat op een voet die er knolvormig uitziet. Die voet is zeker 60 centimeter in doorsnee, maar vaak zelfs groter. De jonge vruchtlichamen zijn zacht en prima te eten.

Je vindt deze reuzenpaddenstoelen zowel in de zomer als herfst aan de voet en op de grond bij oude, nog levende loofbomen zoals beuk, eik, linde, iep, berk, plataan, appel.

Check Waarneming.nl voor recente vindplekken van de reuzenzwam.

Overal verschijnen nu hele apart gevormde paddenstoelen. Je kijkt je ogen uit!

In Roots oktober staan vijf hotspots voor paddenstoelenfans.

Maar inmiddels ligt ook al het novembernummer in de winkel…

Wat je leest in Roots november:

  • November + treevember: aanpoten!
  • Successtory: de oehoe
  • Herfstwandelen in het spoor van de Hierdense Beek (+ routekaart)
  • Natuurommetje bij Zuidlaren
  • De mooiste lezersfoto’s van eekhoorns
  • Film ‘Het wilde België’: in gesprek met de maker
  • 11x pretty in pink, van zoutmeer tot roze dolfijn

En nog veel meer. Bestel deze Roots snel – binnen Nederland betaal je geen verzendkosten.


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Nieuws