De boomklever in zeven weetjes

Marloes Blom

7 February 2024 .

boomklever

De oogstrelende boomklever is vooral in deze tijd van het jaar luidruchtig en dus aanwezig. Zó klinkt het geluid van de boomklever, en meer weetjes over deze kleurrijke veelfluiter (die níet bruin is).

Roots-redacteur Paul Böhre: “De eerste keer dat ik in mijn vogelaarsleven een boomklever hoorde zingen, herinner ik me nog als de dag van gisteren. Het was in het begin van de jaren 80, ik wandelde op een zonnige dag in februari over een landgoed in Muiderberg met prachtige stokoude loofbomen. Opeens hoorde ik een voor mij onbekende vogel heel hard en melodieus zingen. Ik dacht eerst aan een ontsnapte kanarie, maar dat kon toch niet? Toen kreeg ik de bewuste vogel in beeld: het geluid was van een boomklever! Nooit geweten dat die zo mooi kan zingen. En zo luid.”

1 Het geluid van de boomklever: divers en vocaal

De boomklever is heel vocaal, en beschikt over veel verschillende roepjes. De zang is een snelle triller of een trage serie van fraaie, bijna menselijke fluittonen. Roept een herhalend ‘twiet-twiet’ of ‘tuu-tuu’ en kort ‘sit’. In de Roots-podcast Notenkrakers kun je zijn geluid beluisteren.

boomklever
Deze vogel is heel vocaal, en produceert bijna menselijke fluittonen. Foto: Martin Sikma

2 De boomklever is níet bruin

Het is een gedrongen vogel, met een grote kop en rechte staart. De boomklever is níet bruin, maar is blauwgrijs van boven, met een zwart masker. Zijn kleur van de onderkant varieert van oranjebeige (in West- en Zuid-Europa) tot wit (in Noord- en Oost-Europa).

Tijdens de broedperiode is het mannetje extra opvallend gekleurd. Vrouwtje boomklever is minder uitbundig van kleur en heeft een iets bruinere oogstreep.

boomklever is niet bruin
Een boomklever is niet bruin. Foto: Eric de Man

3 Hij ‘metselt’ een (te grote) broedholte kleiner

Als het echt nodig is, verkleinen boomklevers een te grote broedholte door deze met modder dicht te ‘metselen’. Dat metselgedrag is zo sterk dat ze behalve de eigen nestopening ook in de omgeving doorgaan met metselen. Soms maken de vogels zelfs een afdakje boven de nestopening.

Bij de nestkast van de boomklever zit de ingang aan de zijkant.

boomklever
Is het gat van een broedholte te groot? Dan metselt deze vogel ‘m kleiner. Foto: Getty Images

4 Het betere hakwerk

Met zijn stevige grijszwarte, puntige snavel kraakt de boomklever moeiteloos de hardste noten, zelfs een hazelnoot. Die worden soms vastgezet in een spleet in de bast of muur, en vervolgens stuk gehakt voor de lekkere zachte inhoud. Ook eet hij insecten en bessen. In de herfst slaat hij zijn voedsel vaak op, als appeltje voor de dorst.

In de video hieronder zie je een hakkende boomklever.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

5 Een echte boombewoner

Boomklevers leven vooral op de grote takken en stammen van grote bomen; de korte poten met relatief lange tenen zorgen voor een uitstekende grip op de ruwe boomschors.

boomklever
De korte poten met relatief lange tenen zorgen ervoor dat deze vogel een uitstekende grip heeft op ruwe boomschors. Illustratie: Getty Images

6 Honkvaste vogel

Volwassen boomklevers zijn bijzonder honkvast. De uitgevlogen jonge vogels maken omzwervingen tot wel enkele kilometers in de omgeving. Daardoor verschijnen in de nazomer en vroege herfst soms boomklevers op locaties waar ze niet broeden, mits deze op niet te grote afstand van broedgebieden liggen. Doortrek uit Noord-Europa vindt zelden plaats.

boomklever is honkvast
De boomklever (Sitta europea) is heel honkvast, maar uitgevlogen jonge vogels maken wel omzwervingen tot enkele kilometers in de omgeving. Foto: Getty Images

7 Smult van zonnebloempitten

De boomklever eet gevarieerd: insecten, vruchten en noten. Ligt er iets lekkers op een voedertafel, dan kan hij zeker langskomen. Zijn favoriete kostje: zonnebloempitten.

boomklever smult van zonnebloempitten
Hij is dol op zonnebloempitten, maar een pinda gaat er ook wel in! Foto: Gerrie de With

Meer lezen

Tekst: Paul Böhre
Foto bovenaan: Getty Images

HART VOOR DE NATUUR

Tips voor verantwoord fotograferen

...



Meer Vogels