Eieren zijn wonderen der natuur

Paul Bohre

7 april 2023 .

eieren

Met Pasen zoeken en beschilderen we traditiegetrouw paaseieren. Superleuk! Ze lijken zo gewoon, maar eieren zijn echte wonderen van de natuur. Ze worden gelegd, je ziet er niets in- of uitgaan en dan, na enkele weken, kruipen er zomaar volmaakte kuikens uit. Vijf leuke weetjes over dit unieke ‘natuurproduct’.

1 Hoe ontstaan ze?

Het begint in de eierstok waar de eicellen zitten. Is de vogel broedrijp (vaak in het voorjaar), dan groeien die cellen en ontstaat de gele eidooier. Deze komen los van de eierstok en zakken naar de eileider. Hier vindt bevruchting plaats. In de eileider vormt zich een membraan (vliesje) om de dooier, de hagelsnoeren die de dooier op z’n plek houden, plus verschillende lagen eiwit en schaalvliezen. In het onderste deel van de eileider, vlak voor het leggen, vormt zich een laag calciumcarbonaat (de schaal) om het ei.

eieren
Eitjes van de zanglijster. Foto: iStock

2 Hoe haalt het embryo lucht?

Een eierschaal werkt als een soort Gore-Tex: het laat zuurstof door en houdt water tegen. Zo kan het embryo in een veilig aquariumpje groeien, terwijl er via duizenden poriën in de eierschaal toch zuurstof bij het embryo komt.

3 Wat bepaalt de vorm?

Soms zijn eitjes zo rond als een balletje, andere ovaal als een American football en weer andere heel puntig. Zo legt een ijsvogel ronde, terwijl zeekoeteitjes juist puntig zijn. Wetenschappers ontdekten in 2017 waarom: het blijkt samen te hangen met de vleugelvorm van de moeder. Hiervoor werden 50.000 eieren bekeken van 1400 vogelsoorten. En wat blijkt? Goede vliegers hebben ovale, asymmetrische eieren, terwijl vogels die niet vliegen bolvormige eieren hebben. Het idee is dat echte vliegers een gestroomlijnd lichaam hebben, waardoor er minder ruimte is voor de eieren, wat ze langwerpiger maakt.

eieren
De eieren van de bosuil worden een paar dagen na elkaar gelegd. Foto: iStock

4 Grootste en kleinste ei

De struisvogel legt de grootste apparaten – gemiddeld weegt een struisvogelei 1,5 kilo. Dat is 24x zo zwaar als een kippenei. Het kleinste eitje legt de bijenkolibrie: het is slechts 0,5 cm lang.

5 Langste broeder

Albatrossen broeden het langst van alle vogels ter wereld: bijna drie maanden! En dat voor dat ene ei dat ze leggen.

Meer weten over vogels?

Wat je leest in Roots Vogelmagazine Najaar 2023:

  • De raaf: alles over een miskend genie
  • Zo herken je de 4 snippensoorten
  • 5 Zwanensoorten in beeld
  • Zo fotografeer je zeevogels
  • Gek vogelgedrag verklaard
  • Vogelrijke rondreis op Lesbos

En nog veel meer – dus bestel dit Roots Vogelmagazine snel! Binnen Nederland betaal je geen verzendkosten. 


Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief

Ontvang elke week het laatste natuurnieuws van Roots!


Meer Vogels