DOOR: PAUL BÖHRE
Op zoek naar die ene meeuw, foto: Arnoud van den Berg
Zelf ben ik een redelijk fanatieke vogelaar. Ga regelmatig op pad om zelf vogels te zoeken, en hoop dan natuurlijk toch stiekem op het vinden van een (mega) zeldzame soort. Wat me gelukkig al een paar keer aardig gelukt is, met als absoluut hoogtepunt het vinden van een vale lijster op Texel, een super zeldzame vogel van de Siberische taiga die ik samen met mijn toenmalige vogelvriend Lammert van der Veen ontdekte op de noordpunt van Texel, eind september 1988. Maar je kunt ook jaren achtereen bijna iedere dag vogels kijken, zonder noemenswaardige rariteiten tegen te komen.
Je hebt ook vogelaars, die zich specialiseren op het vinden van één bepaalde zeldzame vogel. Zoals de Noord-Hollandse vogelaar Leon Edelaar. Al tien jaar lang scant hij de vele honderden, op sommige dagen zelfs duizenden meeuwen voor zijn woonplaats Egmond, waarbij hij de zeer zeldzame Amerikaanse zilvermeeuw hoopt te vinden. Vooral de jonge vogels van deze meeuw zijn redelijk gemakkelijk te herkennen, omdat ze (onder andere) een anders gekleurde (veel donkerdere) buik hebben dan ‘onze’ jonge zilvermeeuwen. Maar daarvoor moet je wel verstand van meeuwen hebben, en vooral heel veel geduld. Tot zaterdag was het zoeken zonder resultaat, tot zijn oog ‘s avonds, tussen werkelijk 1000-den meeuwen, valt op een wel heel apart gekleurde meeuw. Niet die ene waar hij al die jaren naar op zoek is, maar een die er op lijkt maar zelfs nog zeldzamer is in Europa. Zelfs zo apart, dat hij niet eens in de (meeste) vogelgidsen staat: de Thayers meeuw.
Dringen geblazen op de boulevard
Overal groepjes zoekende vogelaars
Snel maakt hij foto’s en probeert hij zijn waarneming met anderen te delen. Maar omdat niemand van de gewaarschuwde vogelaars het meer haalt voor donker die zaterdagavond, staan de eerste vogelaars pas op zondagochtend bij het eerste licht op het strand van Egmond aan Zee. De moed zakt de meeste al snel in de schoenen bij het zien van de ongelooflijk aantallen meeuwen die voor de kust vliegen. Wat blijkt: het is het laatste weekend dat er zand wordt opgespoten op dit strand. Daarna worden de buizen richting Bergen verplaatst, waar de volgende zandsuppletie op de planning staat. Door het omwoelen van al dat zand komt er veel voedsel omhoog, waarop die duizenden meeuwen afkomen. En deze meeuw dus blijkbaar ook. Maar goed, waar begin je? Jonge meeuwen zien er over het algemeen ‘bruinig’ uit. Zo ook deze Thayers meeuw, al heeft hij wel wat aparte kenmerken: lichte, bijna witte ondervleugels, een opvallend lichte kop vergeleken zijn verdere bruin gevlekte lichaam, een aparte roomkleur, en een zwarte dikke snavel. Dan blijkt al snel de macht van het getal: want de vele zoekende ogen van de vogelaars vinden de toch wel herkenbaar anders gekleurde meeuw om 8.15 uur terug. Helaas vliegt hij al snel op, nota bene richting de boulevard, om vervolgens achter de huizen te verdwijnen… Voor wie hem gemist heeft, zoals ik (net te laat aangekomen) volgt een spannende tijd van billenknijpen. Overal lopen vogelaars te zoeken naar de vogel. Op het strand, de duinen, de boulevard. Hij kan overal vliegen… We houden elkaar via de telefoon op de hoogte van onze bevindingen. Zelf posteer ik me naast een klein koffietentje op de boulevard. Ik hoop dat ik zo het beste overzicht houdt. Dan wordt de vogel even op het strand gezien, een stuk naar links. Volwassen mensen rennen als kleine kinderen van rechts naar links over het strand, geweldig om dat zo van bovenaf te zien. Maar ook daar is hij snel weer uit beeld. Meeuwen zijn onrustige vogels, vliegen met elkaar op, en vind hem dan maar eens terug. Ondertussen verschijnen steeds meer wandelaars op het strand, wat de rust van de vogels ook niet ten goede komt.
De moed zakt ook mij inmiddels een beetje in de schoenen. Ik besluit om zelf uitgebreid te gaan zoeken, en zet mijn telescoop op het statief en richt mijn zoeker op de meeuwen in zee net achter de branding. Meteen de eerste meeuw die ik in de kijker zet is opvallend roomkleurig, heeft een zwarte snavel… het zal toch niet. Tegelijkertijd roept de vogelaar naast me… ik heb hem in beeld! Wauw, het is hem echt. De rillingen lopen over mijn rug. Er ontstaat overal om mij heen wilde paniek, vooral als binnen een paar seconden het bericht op ieders telefoon verschijnt: ‘Vogel in beeld, recht voor de koffietent aan de noordkant van de boulevard.’ Zeker vijf minuten is het een gekrioel van vogelaars: op het strand, de duintoppen, naast me op de boulevard rennen mensen in wilde paniek richting dé plek. Velen kijken na een sprint door mijn opgestelde telescoop om hem te zien. “Eindelijk” en “Gefeliciteerd” klinkt om me heen. Al euforie wat er heerst. En vooral ook veel dank aan Leon Edelaar. Die tien jaar lang dit strand afzocht voor het zien van zo’n zeldzame Amerikaanse meeuwensoort. Wat een vondst. De Thayers meeuw is, wanneer hij wordt aanvaard door de Commissie van Dwaalgasten, een nieuwe soort voor Nederland. En Leon, die gaat gewoon door met het zoeken naar die zeldzame meeuw, waar hij eigenlijk naar zocht: de Amerikaanse zilvermeeuw. En wie weet lukt hem dat ook, ooit… De Thayers meeuw is de afgelopen dagen af en toe op het strand van Bergen aan Zee te zien.
Meer foto’s van de Thayers meeuw vind je hier
Thayers meeuw, foto: Jan van der Laan
