In samenwerking met Staatsbosbeheer wandelt Roots in 2025 tien Boswachterspaden. Deze keer wandelen we in het spoor van Kees van Son het Boswachterspad Ballooërveld in het nationale park Drentsche Aa. De boswachter kent ieder paadje van dit verstilde heideterrein en herkent zelfs karrensporen uit de middeleeuwen.
Officieel mag het niet, toch stappen we even van het zandpad want boswachter Kees van Son van Staatsbosbeheer zoekt een plant. Lopen gaat lastig door de zompige en hobbelige heide. “Dat past bij wat ik wil laten zien”, zegt Van Son vrolijk. Na enig speurwerk zinkt hij door de knieën bij een plantje met heldergele, stervormige bloemetjes.

“Dit is beenbreek. Die naam is ontstaan doordat men ervan overtuigd was dat schapen, die te weinig kalk binnenkregen op de schrale heide, hun botten braken tijdens het grazen van deze plant. Beenbreek is niet de enige floristische zeldzaamheid, ook klokjesgentiaan groeit hier in flinke aantallen.”

Als in dit Drentse natuurgebied beenbreek groeit, dat geen gemakkelijke kostganger is, dan is grondwaterstand hoog, want daar houdt het plantje van. De boswachter steekt een pad over en wijst naar een geul vol water, dat blinkt als een zwarte spiegel. “Deze voormalige tankgracht staat door de vele regen vol water, maar dat is lang niet altijd zo. Stel je het Ballooërveld eens voor als een omgekeerd soepbord met aan de westkant het Loonerdiep en aan de oostkant het Rolderdiep. Omdat het gebied bol ligt, sijpelt het water weg naar de beken aan zijkanten. Verdroging ligt op de loer. Daarom denken we na of we deze oude verdedigingslinie, die als een sloot fungeert en het water te snel afvoert, kunnen verontdiepen of wellicht geheel dempen.”
Ballooërveld: bolwerk van de adder
De tankgracht zigzagt als een litteken door het terrein, toch moet dit landschapselement ook gekoesterd worden, vindt Van Son. Op deze vredige en zonnige lentedag, waarin veldleeuweriken mateloos zingen, benadrukt hij het belang van deze zogenoemde Frieslandriegel, aangelegd aan slot van de Tweede Wereldoorlog in 1944. “Het is belangrijk dat de herinneringen aan de oorlog blijven leven, maar biodiversiteit is ook belangrijk. Dat is soms schipperen.”
Het Ballooërveld (het wordt ook gespeld als Balloërveld) is een geschiedenisboek waarin je als wandelaar lustig heen en weer bladert. Het gebied mag wemelen van brokjes historie, het miegelt ook van de dieren en planten. Op een zandpad steekt een jonge hazelworm over – “dat is geen slang, maar een pootloze hagedis” – en in de heide scharrelt een levendbarende hagedis. Van Son: “Ook is het Ballooërveld een bolwerk van de adder. In het voorjaar zie je ze op verschillende plekken.”
Een smal slingerpaadje leidt naar de Galgenberg met rondom uitzicht. “Zie je die lichte golvingen in de heide? Dat zijn restanten van oude karresporen. Over een breedte van 400 meter liggen ze in het terrein. In de middeleeuwen was dit de snelweg A1 van Nederland. Je kijkt hier naar het Drenthe van eeuwen terug.”
Luister naar wat Kees van Son, staand op de Galgenberg, vertelt over de middeleeuwse karrensporen op het Ballooërveld.
De complete reportage (met routekaart en natuurhotspots) vind je in het juninummer van Roots.
Wandel zelf Boswachterspad Ballooërveld
Het boswachterspad Ballooërveld ligt in het hart van het nationale park Drentsche Aa. De wandeling kun je op twee plekken starten: aan de zuidoostkant bij P-plaats bij de schaapskooi Balloo aan de Crabbeweg 2 in Balloo; of aan de noordzijde bij P-plaats Galgenriet aan het Visvliet bij Gasteren. Volg vanaf de P-plaatsen de paarse markering. Op de website van Staatsbosbeheer vind je de gps-track van de route. Daar vind je ook een overzicht van alle Boswachterspaden.

Meer wandelinspiratie
- Op de zandverstuiving van het Wekeromse Zand op de Veluwe lijkt de tijd stil te hebben gestaan. Een oerlandschap? Nee, het is pas 1.000 jaar oud. Omzoomd door 200 jaar oude statige beukenlanen en kronkelige bospaadjes met sappig jong loof. Prima plek voor een natuurwandeling.
- Verken ook het Boswachterspad Veerse Bos op Walcheren.
Foto’s en video: Daniël Mulder