DOOR: PAUL BÖHRE
Gewoon thujamos
Als ik terugkom van een wandelroute door de Schoorlse Duinen, zie ik achter het Buitencentrum twee vrouwen in de weer met fietstassen vol mossen. Staatsbosbeheer vrijwilligers Greet Zomerdijk-Boer en Marja van Wier-van Leeuwen zijn net terug van een lange fietstocht door de duinen. Onderweg hebben ze voorzichtig overal stukje mos uit de bodem of van boomstammen gepeuterd die ze nu op een mossentafel uitstallen. Greet legt uit: “In de driehoek tussen Bergen, Schoorl en Camperduin komen meer dan 50 soort mossen en korstmossen voor, een deel van deze soorten (42!) hebben we verzameld om ze aan het publiek te laten zien. Omdat mossen zo mooi zijn, maar onbekend bij veel mensen. Een hele klus natuurlijk, maar zeker de moeite waard.”
Gedurende de wintermaanden gedijen mossen extra goed, bloeien ze zelfs. Ze vallen dan ook nog eens extra op omdat de bladerloze bomen even geen blikvanger zijn, en krijgen meer kleur omdat de bomen simpelweg meer licht doorlaten. Mossen krijgen zo de kans om zich van hun fraaiste kant te laten zien, ook omdat ze geen wortels hebben en in deze periode extra veel water uit de ‘lucht’ kunnen halen.
Marja voegt eraan toe: “In de duinen bij Schoorl profiteren sommige mossen van de felle branden die daar een paar jaar geleden hebben gewoed: purpersteeltje en zand-haarmos, zogenaamde pionier soorten, floreren er als nooit te voren.”
Rood bekermos
Opvallend is ook het rood bekermos, dat eigenlijk geen mos is maar een korstmos. Greet legt uit: “Een korstmos is een vorm van symbiose tussen een schimmel en een alg waarbij simpel gezegd de schimmel zorgt voor de watertoevoer, en de alg voor het voedsel.” Een andere soort korstmos dat ook een hele aparte groeivorm zien is het zwart leermos, dat er inderdaad uitziet als een strak stukje zwart leer.
Maar ook het bijzonder fraaie gewoon thujamos is bijzonder als je het van heel dichtbij bekijkt. Je staat versteld van het super verfijnde netwerk van zijtakjes: het zijn net sierveren van een vogel.
Zwart leermos lijkt echt op leer
Sommige soorten zijn zo mooi, dat ik bij het maken van de bijgaande foto’s een bezoeker hoorde zeggen “Moet je nou eens kijken, ze zijn net echt.” De mossentafel is dus zeker het bekijken waard. En prima te combineren met een van de mooie wandelroute door het Schoorlse duingebied.
Tip: neem een loep mee om de details van de mossen nog beter te bekijken.
De mossentafel
De mossentafel staat tot medio maart achter het Buitencentrum Schoorlse Duinen van Staatsbosbeheer aan de Oorsprongweg 1 in Schoorl. Kijk voor meer informatie en de wandelroutes op http://www.staatsbosbeheer.nl/schoorlseduinen
