Otters voelen zich als een vis in het water. Foto: Niall Benvie
Op woensdag 5 november was het zover. Een bont gezelschap van, natuurbeheerders, betrokkenen en liefhebbers van de otter verzamelen zich in hartje Amsterdam: de Koningszaal van Artis. Ze komen bijeen voor een bijzondere bijeenkomst: het tekenen van een convenant waarin veertien betrokken partijen de handen ineen slaan voor een bijzonder doel: ervoor te zorgen dat de Nederlandse otterpopulatie in 2020 duizend exemplaren telt.
Daarvoor moet nog wel heel wat gebeuren. Even wat feiten op een rij: de otter is in 1988 definitief uit ons land verdwenen. Door allerlei oorzaken zoals vervolging, jacht, verontreinigd water en de sterk toegenomen recreatie. Wij mensen hebben dus – zacht gezegd – iets goed te maken.
In 2002 zijn er daarom in de Wieden/Weerribben enkele tientallen dieren uitgezet. In eerste instantie gaat het niet goed met de dieren, worden er veel in no-time doodgereden. Daarop worden nieuwe maatregelen genomen: betere verbindingen tussen gebieden en op gevaarlijke plekken een snelheidsbeperking opgelegd.
Dan komt rond 2008 de ommekeer: duiken er letterlijk otters op in meerdere gebieden in Friesland en Noordwest-Overijssel, maar ook bij Doesburg (nota bene 80 kilometer ten zuiden van de Wieden). En recent zelfs nog verder: in de Gelderse Poort en de Nieuwkoopse Plassen. Naar schatting leven er volgens de kenners nu weer ongeveer honderd otters in ons land.
Mede hierdoor is optimisme ontstaan bij natuurbeheerders. “Als we de handen ineenslaan, kan de otter misschien wel in heel Nederland terugkeren. Net zoals vroeger, toen ze zelfs in Zeeuw-Vlaanderen en de Belgische Ardennen rondbanjerden.”
En daar ligt nu juist het pijnpunt voor dit frivole dier. Ze verplaatsen zich over grote afstanden en vooral over het droge. Vissen doen ze in het water, maar wanneer ze op zoek gaan naar een andere leefplek, zoals de jonge mannetjes in hun tweede levensjaar, dan moeten ze op veel plekken drukke wegen oversteken. Zo zijn in de Wieden/Weerribben in de afgelopen twee weken drie otters doodgereden. Zonde.
We discussiëren daarom in groepjes per tafel over oplossingen hiervoor. Loopplanken onder bruggen, speciale ottertrappen zodat ze veilig langs sluizen kunnen lopen, een 30 km limiet voor auto’s op plekken waar regelmatig otters de weg oversteken. Mocht je zelf ideeën hebben: stuur ze dan voor vanavond 12 november om 23.59 uur in, of wie het wat rustiger aan wil doen voor 14 december, via http://otterchallenge.nl Er zijn mooie prijzen te winnen. Help de otter!
Op de terugweg naar huis blijft het maar door mijn hoofd spoken. Duizend otters in 2020. Dat is best veel. En stel, het aantal otters dat op een onnatuurlijke wijze overlijdt (overreden, terechtgekomen in fuiken, klemmen) blijft zoals nu op 80 procent staan, hoeveel otters moeten er dan wel niet rondlopen in Nederland? Ik kom tot de conclusie dit er dan 5.000 moeten zijn. De rest van mijn reis besluit ik te duimen voor de otter. Dat de Otter Challenge maar dé oplossing mag opleveren voor de ingewikkelde logistiek van dit opportunistische dier.
Onderweg zijn otters kwetsbaar: 80% sterft een onnatuurlijke dood. Foto: iStock
