Zeesterren

Wat een spektakel, ineens ligt het strand bezaaid met zeesterren.

Na een westerstorm is het altijd goed jutten op het strand. Dus wandel ik daags na de storm met mijn vrouw het strand op bij Hargen aan Zee. Gewapend met een stevige zak om onze vondsten mee te nemen. Als we richting de branding lopen, zien we iets heel merkwaardigs. Net of er honderden, misschien wel duizenden krabben aanstormen uit zee. Maar wanneer we dichterbij komen, zien we pas wat het zijn: zeesterren. Eerst denken we: honderden. Maar als we langs de branding naar het zuiden lopen, blijkt pas hoeveel het er werkelijk zijn. Duizenden. Misschien over het hele strand wel honderdduizenden.

Even moet ik terugdenken aan een paar jaar geleden in IJmuiden. Ook toen zagen we het zelfde tafereel. Na een zware noordwester storm lag het strand daar toen letterlijk bezaaid met krabben in alle soorten en maten, vissen, stukken hout, bossen zeewier, garnalen, kreeften, en…. Misschien wel duizenden zeesterren. Waarom dit gebeurt is me eigenlijk een raadsel. Waar komen al die zeesterren vandaan?

Later die dag lees ik op een bericht van Radio en TV NOORD-HOLLAND dat er op het strand tussen Callantsoog en Groote Keeten ook honderden zeesterren aangespoeld. En dat ook de stranden van Egmond aan Zee en Wijk aan Zee bezaaid liggen met de dieren.

Het verschijnsel trekt veel bekijks van strandgangers, waaronder twee Duitse toeristen, die ze fotograferen door hun telefoon. Terwijl ik zelf ook veel foto’s maak, vindt mijn vrouw even later ineens een telefoon die bijna wordt verzwolgen door de golven. Hij blijkt afkomstig van het Duitse echtpaar. Blijkbaar uit hun jas gegleden. We moeten rennen om ze in te halen, de blijdschap is groot, net als de ogen die ze op zetten. “Danke schön für die Telefon!”

Het bericht ontraadselt ook de grote aantallen zeesterren op het strand. Volgens Arthur Oosterbaan, conservator van Ecomare, gebeurt het vaker dat zeesterren in zulke grote aantallen aanspoelen. “Het is al de tweede keer dit jaar en het gebeurt elk jaar.”

Dat komt door een combinatie van de harde wind van de afgelopen dagen en de lage temperatuur van het zeewater. “Door de storm is de zeebodem, waar de dieren zich op vastzetten, losgewoeld. Omdat ze door de koude temperatuur ook nog eens wat verslapt zijn, hebben ze niet genoeg kracht om zich weer vast te zetten”, legt Oosterbaan uit.

Door de zeestromen worden ze vervolgens makkelijk vervoerd en op het strand geworpen. “Eenmaal op het land hebben ze geen kans meer om te overleven. Het is heel tragisch.”

Gelukkig leven veel van de zeesterren hier op het strand nog wel. We zien hun tentakels steeds bewegen. Het is wel triest om te zien dat ze steun aan elkaar zoeken: ze kleven in klonten aan elkaar. En waar schelpen liggen, zuigen ze zich daar aan vast, wat aparte plaatjes oplevert.

Veel strekdammen zijn weggehaald ter hoogte van de Hondsbosse Zeewering, en de basaltblokken – waar vaak zeesterren tussen te vinden waren – zijn de afgelopen jaren door de zandsuppletie ter bescherming van de kust onder een dikke laag zand verdwenen. Toch spoelen veel zeesterren levend en wel weer terug in de zee. De volgende dag liggen er nog maar heel weinig op het strand. Inmiddels zijn ze zelfs helemaal verdwenen. Gelukkig maar. De zeester is en blijft een van mijn favoriete zeedieren.